Analize

Neistinite tvrdnje, neispunjeno obećanje i vršnjačko nasilje u fokusu Istinomjera

Prethodnu sedmicu na Istinomjeru obilježile su neistinite tvrdnje izabranih zvaničnika/ca, kao i neispunjeno obećanje na lokalnom nivou, a u detaljnoj analizi osvrnuli smo se na porast vršnjačkog nasilja i na činjenicu da ne postoji statistika o broju slučajeva vršnjačkog nasilja, jedinstven pristup ovom problemu niti usaglašenost propisa.

Poslanik u Narodnoj skupštini Republike Srpske Srđan Mazalica ustvrdio je da “nigdje ne piše” treba li BiH pristupiti NATO savezu. S obzirom na to da je Zakonom o odbrani definisana opredijeljenost BiH ka NATO savezu, ova tvrdnja ocijenjena je neistinitom.

Predsjednik Naše stranke i ministar komunikacija i prometa u Vijeću ministara BiH Edin Forto iznio je niz neistina o procesu imenovanja izvršne vlasti u Federaciji BiH. Suprotno njegovim tvrdnjama, izvršna vlast u ovom entitetu nema predsjedništvo, već, prema Ustavu FBiH, predsjednika i potpredsjednike. Pored toga, Ustav FBiH ne poznaje ni termin “mandatar” te u tom kontekstu postoje termini “premijer ili kandidat za tu funkciju”. Ustav FBiH ne propisuje ni da su predsjednik i potpredsjednici Federacije BiH dužni da onome “ko im donese potpise daju mandat”. Sličnu tvrdnju iznio je i zastupnik u Predstavničkom domu Parlamenta Federacije BiH Haris Šabanović (SDA), te je i ona ocijenjena neistinitom.

Šabanović je također ustvrdio da je federalni bruto domaći proizvod (BDP) veći od BDP-a Republike Hrvatske. Ova tvrdnja ocijenjena je neistinitom jer je BDP Hrvatske bio veći od BDP-a Federacije BiH i 2021. godine, kao i u prva tri kvartala 2022. godine.

Komentarišući prisustvo visokog predstavnika Christiana Schmidta na obilježavanju 29. godišnjice masakra na sarajevskoj pijaci Markale, predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik negirao je utvrđene sudske činjenice u slučaju granatiranja pijace Markale u februaru 1994. i augustu 1995. godine. S obzirom na činjenice koje su utvrđene pravosnažnim presudama pred Međunarodnim krivičnim sudom, tvrdnje Milorada Dodika u vezi s granatiranjem sarajevske pijace Markale u februaru 1994. i augustu 1995. godine ocijenjene su neistinitim.

Delegatkinja u Domu naroda Parlamenta Federacije BiH Sandra Imširović (DF), komentiršući nedavno usvojeni budžet Federacije BiH za 2023. godinu, odnosno amandmane koje je podržala grupa stranaka Osmorke, ustvrdila je da su stranke Osmorke u PD PFBiH podržale amandman na budžet kojim HŠK Zrinjski dodjeljuju dva miliona KM. Budući da u budžetu FBiH za 2023. godinu ne postoji stavka koja spominje HŠK Zrinjski, tvrdnju Sandre Imširović ocijenili smo neutemeljenom.

Novoizabrani načelnik Opštine Bratunac Lazar Prodanović komentarisao je navode koji su se pojavili u pojedinim medijima da bi Opština Srebrenica mogla postati mjesna zajednica u okviru bratunačke opštine. Usprotivivši se takvim idejama, Prodanović je ustvrdio da je uvjeren da postoji barem 30 opština u BiH koje imaju manje stanovnika od Srebrenice. Na osnovu popisa stanovništva obavljenog 2013. godine Istinomjer je utvrdio da 58 lokalnih zajednica u BiH ima manje stanovnika od srebreničke opštine, pa je tvrdnja Lazara Prodanovića ocijenjena istinitom.

Gradonačelnik Zenice i predsjednik BHI-KF Fuad Kasumović iznio je nekoliko neistinitih tvrdnji. Najprije je netačno ustvrdio da je Edin Forto dobio najviše glasova u Sarajevu na Opštim izborima 2022. godine, zatim da se Ustav BiH ne može izmijeniti bez glasova zastupnika/ca iz SDA, a govorio je i o proceduri izbora visokog predstavnika u BiH, ustvrdivši da aktuelni visoki predstavnik Christian Schmidt nije legalno izabran na ovu funkciju. Sve tvrdnje Fuada Kasumovića Istinomjer je ocijenio neistinitima.

Zastupnik u Predstavničkom domu Parlamenta FBiH Salko Zildžić, govoreći o aktuelnim političkim dešavanjima u BiH, osvrnuo se na broj glasova koje je SDA osvojila na proteklim izborima, ustvrdivši da je ova politička stranka osvojila 300.000 glasova. S obzirom na to da SDA ni na jednom nivou vlasti nije osvojila 300.000 glasova, ova tvrdnja Salke Zildžića ocijenjena je neistinitom.

U statusu Ambasade Ruske Federacije u Bosni i Hercegovini objavljenom na Facebooku, koji govori o odnosima Rusije i Bosne i Hercegovine, tvrdi se da bi BiH kao članica NATO-a bila prinuđena na to da pristane da rasporedi nuklearne sisteme s projektilima usmjerenim na Moskvu “ukoliko uslovni Bruxelles ili Washington nalože”. Ova tvrdnja ocijenjena je neistinitom s obzirom na to da NATO sve odluke donosi konsenzusom, odnosno da se bez odluke i volje svake članice NATO-a na njenom tlu ne može rasporediti nuklearno oružje.

Predsjednik Naše stranke i ministar prometa i komunikacija BiH Edin Forto ustvrdio je da je aktuelni kancelar Njemačke Olaf Scholz bio predsjednik Socijaldemokratske partije ove zemlje (SPD) za vrijeme izbora nakon kojih je imenovan na ovu funkciju. Olaf Scholz nikada nije izabran za predsjednika SPD-a, a ovu funkciju obnašao je samo kao vršilac dužnosti od 13.2.2018. do 22.4.2018. godine nakon ostavke Martina Schulza, odnosno izbora Andree Nahles, pa je, shodno tome, ova tvrdnja ocijenjena neistinitom.

Tvrdnje ministra finansija Kantona Sarajevo Davora Čičića u vezi s Nacrtom budžeta ovog kantona za 2023. godinu ocijenjene su neistinitim. Naime, Čičić je ustvrdio da će KS ove godine imati manji budžet, da će ovom kantonu, kada je riječ o raspodjeli prihoda u FBiH, ove godine biti isplaćeno manje sredstava te da je u Nacrtu budžeta KS za 2023. godinu povećano izdvajanje za plate i naknade troškova zaposlenih u Kantonu Sarajevo.

U jedinoj prošlosedmičnoj analizi osvrnuli smo se na porast vršnjačkog nasilja u Bosni i Hercegovini, kao i na činjenicu da ne postoji statistika o broju slučajeva vršnjačkog nasilja, jedinstven pristup ovom problemu niti usaglašenost propisa.

Neispunjenim je ocijenjeno obećanje načelnika Opštine Centar Srđana Mandića da će adaptacija i uređenje šalter-sale u ovoj opštini, koje je započelo sredinom novembra 2022. godine, trajati do tri mjeseca s obzirom na to da rekonstrukcija šalter-sale nije završena u roku koji je najavio načelnik Mandić. Prvobitno, najava je bila da će projekat biti realizovan do kraja 2022. godine i da će ga finansirati Opština Centar s 200.000 KM i MUP KS sa 100.000 KM.

U rubrici “Nevjerovatno ali Istinomjer” prošle sedmice mjesto su našli Milorad Dodik, predsjednik Republike Srpske, i njegova osuda napora Christiana Schmidta da naprave zajedničku fotografiju.

(Istinomjer.ba)

Pitajte Istinomjer!