Proteklog vikenda, u subotu 29. augusta u Bihaću su održani protesti, kako je najavljeno, “zbog migrantske krize” u ovom gradu i Unsko-sanskom kantonu (USK). Sa ovog skupa su poslane poruke višim nivoima vlasti, prvenstveno Vijeću ministara BiH, a iznesen je i niz tvrdnji, između ostalog i o sigurnosnom aspektu migrantske krize u ovom kantonu.
Tako je vijećnik u Gradskom vijeću Bihaća i nezavisni kandidat za gradonačelnika ovog grada na predstojećim Lokalnim izborima, Sej Ramić koji je bio i jedan od organizatora ovog protesta, u izjavi medijima ustvrdio da su migranti u USK do sada počinili 4000 krivičnih djela.
Duže vrijeme su se oni počeli bahato ponašati. Do sada ja više ne mogu ni brojati, oko 4.000 krivičnih djela koja su oni počinili. To su neke stvari na koje mi nismo navikli.
Sej Ramić, 29. august 2020.
Treba napomenuti da je Ramić tokom svog obraćanja građanima pozvao migrante da idu kući na engleskom jeziku, riječima: “Migrants go home!”.
Sej Ramić je tvrdnje o 4.000 krivičnih djela iznio dan ranije na svom Facebook profilu reagujući na tekst objavljen u The New York Timesu, koji se bavio odnosom Vlasti USK-a prema migrantima.
I premijer USK Mustafa Ružnić, pozivajući se na “sve izvještaje” u svojoj izjavi medijima tokom protesta ustvrdio je da su migranti odgovorni za “hiljade i hiljade djela”.
Vi ste vidjeli iz svih izvještaja da su na hiljade i hiljade djela, paljevina i uništenja onoga što se dešava građanima USK.
Mustafa Ružnić, 29. august 2020.
Migrantska kriza u Bosni Hercegovini traje još od početka 2018. godine, a prema podacima Službe za poslove sa strancima trenutno u prihvatnim centrima u BiH boravi više od šest hiljada migranta. Najveći teret snosni Unsko-sanski kanton zbog blizine sa EU granicom. Prebacivanjem odgovornosti domaćih vlasti sa jednih na druge pročitajte u analizi koju je Istinomjer objavio krajem augusta.
Kako bismo provjerili navedene tvrdnje o više hiljada krivičnih djela koje su počinili migranti u USK konsultovali smo dostupne podatke MUP-a i Vlade USK od 2018. godine do danas.
U nacrtu dokumenta pod nazivom Strateška platforma USK, objavljenom na zvaničnoj stranici Vlade ovog kantona, izneseni su podaci o ukupnom broju krivičnih djela u ovom kantonu za proteklih nekoliko godina. Tako se za 2018. i 2019. godinu navode podaci:
Kada posmatramo ključni period (2018-2020.), možemo uočiti da je samo u prethodnoj godini evidentirano ukupno 1693 krivična djela koja su se dogodila na području USK-a, što je za 287 ili 20,4 % više u odnosu na 2018. godinu (1406 krivičnih djela).
Strateška platforma USK, 2020.
Iz podataka u navedenoj strategiji može se vidjeti da broj ukupnih krivičnih djela počinjenih u USK nije mnogo oscilirao ni u odnose na prethodne godine.
U reagovanju na tekst objavljen na portalu “USnovosti” u kojem su iznošeni brojevi krivičnih djela počinjenih od strane migranata u USK tokom 2018. godine, Vlada USK je navela podatak:
S ciljem adekvatnog i istinitog obavještavanja javnosti o navedenim događajima napominjemo da je izjava glasnogovornika policije USK-a objavljena u skraćenoj verziji te u istom prilogu nije navedeno da su migranti u dosad dokumentovanim događajima narušili javni red i mir u 42 slučaja te učestvovali u još 711 sigurnosnih događaja na području USK-a. Značajan dio ovih sigurnosnih događaja sadrži obilježja nekog krivičnog djela ili prekršaja, a policijski službenici USK-a u kontinuitetu, iako u veoma otežanim uslovima kada je u pitanju utvrđivanje identiteta te lociranje pojedinih lica kao izvršioca krivičnih djela ili prekršaja, aktivno rade po ovim predmetima te utvrđuju činjenično stanje.
Vlada USK, 1. februar 2019.
U to vrijeme, glasnogovornik MUP-a Unsko-sanskog kantona, Ale Šiljdedić kazao je za RTVUSK da su migranti u 2018. godini počinili 77 krivičnih djela.
Selektivnim izvještavanjem i medijskom kriminalizacijom migranata bavio se u junu ove godine i naš partnerski portal za provjeru činjenica u medjima “Raskrinkavanje”.
Kako se navodi u analizi, glasnogovornik MUP-a USK, Ale Šiljdedić, za “Raskrinkavanje” je potvdio da je policija u tom kantonu registrovala 205 krivičnih djela koje su počinili migranti u 2019. godini, od ukupno 1.693 krivična djela počinjena u tom kantonu prošle godine.
Većina krivičnih djela koje su počinili migranti te godine (165, to jest 80%) odnosi se na krađe i provale (krađe, teške krađe, otuđivanje pokretne imovine, razbojništvo, narušavanje nepovredivosti doma, oštećenje tuđe stvari). Zabilježeno je sedam slučajeva nanošenja tjelesnih povreda i jedno učestvovanje u tuči, te tri krivična djela koja su okarakterisana kao “paljevine”. Među težim krivičnim djelima, zabilježena su i četiri pokušaja ubistva, sva četiri u slučajevima sukoba među migrantima u kojima je intervenisala policija (u augustu, septembru, novembru i decembru 2019. godine). Konačno, zabilježeno je jedno ubistvo, o kom je portal Radio-Televizija USK izvijestio 19. septembra 2019. godine. Ubistvo se dogodilo u migrantskom kampu, kada je 19-godišnji muškarac iz Pakistana ubijen u tuči koja je izbila u kampu Vučjak. Policija nije zabilježila nijedan slučaj silovanja koje su počinili migranti u 2019. godini.
Raskrinkavanje, 2. juni 2020.
Šiljdedić je i za Raskrinkavanje potvrdio da je u 2018. godini zabilježeno 77 krivičnih djela koja su počinili migranti. Cijelu analizu Raskrinkavanja sa naslovom “Selektivno izvještavanje i medijska kriminalizacija migranata: Koliko i kakva krivična djela u USK su zaista počinili migranti?”, pročitajte na LINKU.
Krajem jula ove godine Vlada USK razmatrala je i Informaciju o stanju sigurnosti na području USK-a za period januar – juni 2020. Kako je navedeno u izvještaju, “ukupan broj krivičnih djela (713) je smanjen za 166 ili 18,8%, a sa kriminalitetom su najugroženije općine Bihać (214), Velika Kladuša (122) i Cazin (157), što zajedno čini 69% svih krivičnih djela”.
Za navedena krivična djela počinjena u izvještajnom periodu nadležnom tužilaštvu prijavljeno je 689 lica (za 212 ili 23,5 % manje u odnosu na isti period 2019. godine), od toga 275 punoljetnih povratnika, 15 maloljetnika i 399 ostalih počinioca. Od 288 KD-a po NN (ili 40,3 %) naknadno je rasvijetljeno 183 ili 64% krivičnih djela od ukupnog broja prijavljenih krivičnih djela. Pored toga rasvijetljeno je 20 krivičnih djela počinjenih po NN počiniocu iz ranijih godina (više za 16 KD). Ukupna razriješenost 85%, što je za 9 % više u odnosu na isti period 2019.godine. U strukturi kriminaliteta dominantna su krivična djela protiv imovine G02 koja su u padu za 192 ili 38%, a najizraženija su na području Bihaća (112), Cazina (60). Velike Kladuše (54), gdje je imovina najčešće ugrožena.
Vlada USK, 22. juli 2020.
Iz izvještaja je jasno da je ukupni broj počinjenih krivičnih djela u prvoj polovini 2020. godine u padu, a ako pogledamo ukupne podatke od 2018. godine do danas, možemo zaključiti kako u cijelom kantonu od početka 2018. godine do kraja juna 2020. godine, ukupno nije počinjeno 4.000 krivičnih djela, kao i da su migranti bili akteri u blizu 300 djela tokom 2018. i 2019. godine.
Ovi podaci, suprotno navedenoj tvrdnji Seja Ramića da na takvo ponašanje “nisu navikli”, govore da su građani USK također skloni činjenju krivičnih djela, statistički mnogo više u odnosu na migrante. Poređenja radi, samo u 2019. godini u USK zabilježena su 193 slučaja nasilja u porodici, a od tog broja 173 su okarakterisana kao krivična djela. Ova brojka predstavlja 27% više slučajeva u 2019. u odnosu na 2018. godinu (oko 140 slučajeva), što znači da je samo broj ovih krivičnih djela približan ili čak nešto veći od krivičnih djela koje su počinili migranti tokom ove dvije godine. (u 2019. – 205 KD, a u 2018. – 77 KD)
Iz svega navedenog, uzimajući u obzir zvanične dostupne podatke, jasno je da su i premijer USK Mustafa Ružnić, ali i gradski vijećnik Bihaća, Sej Ramić iznijeli neistinite tvrdnje u vezi sa brojem krivičnih djela počinjenih od strane migranata.
(istinomjer.ba)