Predsjedavajući Predstavničkog doma Parlamentarne skupštine BiH (PSBiH) Nebojša Radmanović bio je gost emisije “Telering”, emitovane na RTRS-u 1. juna 2022. godine. Pored ostalog, Radmanović je govorio i o nadležnostima koje pripadaju entitetskom i državnom nivou vlasti, iznijevši pritom jednu neistinitu tvrdnju.
U kontekstu uloge međunarodne zajednice u BiH, Radmanović je ustvrdio da su, uslijed obećanja Ureda visokog predstavnika (OHR) institucije BiH, dobile više vlasti nego što Ustav dozvoljava:
Bila su različita obećanja i u toku tragičnih događaja koji su bili 90-ih godina, pa obećanje i poslije potpisivanja Dejtonskog mirovnog sporazuma i toga se svi drže i to se nastavlja u nedogled. Jedni koji misle da će ukinuti entitete, drugi koji misle da će smanjiti sadašnju vlast Bosne i Hercegovine, koja se, koja je objektivno uzela više vlasti nego što joj Ustav daje i dozvoljava i to je jedan od sukoba.
Nebojša Radmanović, 1.6.2022.
Ustav Bosne i Hercegovine, u članu III, “Nadležnosti i odnosi između institucija Bosne i Hercegovine i entiteta”, definiše koje nadležnosti pripadaju državnom nivou vlasti, entitetima, pravni poredak i nadležnosti institucija, koordinaciju te dodatne nadležnosti.
U stavu (1) člana III, kao nadležnosti institucija Bosne i Hercegovine navedene su: “a) Vanjska politika; b) Vanjskotrgovinska politika; c) Carinska politika; d) Monetarna politika, kao što je predviđeno članom VII; e) Finansiranje institucija i međunarodnih obaveza Bosne i Hercegovine; f) Politika i regulisanje pitanja imigracije, izbjeglica i azila; g) Provođenje međunarodnih i međuentitetskih krivičnopravnih propisa, uključujući i odnose sa Interpolom; h) Uspostavljanje i funkcionisanje zajedničkih i međunarodnih komunikacijskih sredstava; i) Regulisanje međuentitetskog transporta. j) Kontrola vazdušnog saobraćaja.”
Pored navedenih, Ustav definiše i nadležnosti entiteta, pa je tako u stavu (2) istog člana, između ostalog, istaknuto da “entiteti imaju pravo da uspostavljaju posebne paralelne odnose sa susjednim državama, u skladu sa suverenitetom i teritorijalnim integritetom Bosne i Hercegovine”, kao i da “svaki entitet može također sklapati sporazume s državama i međunarodnim organizacijama uz saglasnost Parlamentarne skupštine”.
Međutim, u stavu (5) člana III spominju se i dodatne nadležnosti, pa je tako precizirano da BiH može preuzeti nadležnosti s entiteta ukoliko bude saglasnosti za tako nešto:
Bosna i Hercegovina će preuzeti nadležnost u onim stvarima u kojima se o tome postigne saglasnost entiteta; stvarima koje su predviđene u Aneksima 5 – 8 Opšteg okvirnog sporazuma; ili koje su potrebne za očuvanje suvereniteta, teritorijalnog integriteta, političke nezavisnosti i međunarodnog subjektiviteta Bosne i Hercegovine, u skladu sa podjelom nadležnosti među institucijama Bosne i Hercegovine. Dodatne institucije mogu biti uspostavljene prema potrebi za vršenje ovih nadležnosti.
Kao primjer ove prakse može poslužiti Zakon o odbrani BiH, kojim su formirane Oružane snage BiH, a koji je usvojila PSBiH na sjednici Predstavničkog doma, održanoj 28. septembra 2005. godine, i na sjednici Doma naroda, održanoj 5. oktobra 2005. godine. U zaglavlju Zakona navodi se da je donesen “na osnovu člana III. 5. a) i IV.4. a) Ustava Bosne i Hercegovine”.
Budući da Ustav BiH jasno navodi uslove pod kojima državni nivo vlasti može preuzeti bilo koje nadležnosti, tvrdnju Nebojše Radmanovića da je “vlast Bosne i Hercegovine uzela više vlasti nego što joj Ustav daje i dozvoljava” Istinomjer ocjenjuje neistinitom.
(Istinomjer.ba)