Zbog skidanja revizorskog Izvještaja sa dnevnog reda 21. sjednice NSRS održane u septembru, Republika Srpska, ali i šira javnost svjedočila je do sada najburnijoj sjednici Skupštine RS.
Nakon što je cjelokupna afera u slučaju “Izvještaj o provedenoj finansijskoj reviziji budžetskih korisnika” za epilog imala podnošenje ostavke glavnog revizora RS, Duška Šnjegote, komentarišući ovu temu, predsjednik tog entiteta, Milorad Dodik poistovjetio je konsolidovani finansijski izvještaj (KFI) Budžeta RS i revizorski Izvještaj o istom, te svojim pojašnjenjem ponovo pokušao obmanuti javnost.
Ponekad se desilo da to u dvije sjednice NSRS se odvija, a sada je evo traženo da ponovo se to desi da ide revizorski izvještaj na prošlu sjednicu, a konsolidovani da ide na sljedeću. Da bi javnosti bilo jasno o čemu se radi, radi se o istoj stvari, gotovo identičnoj stvari. Vi čujete revizorski izvještaj fonda zdravstva, revizorski izvještaj ovog-onog, ministarstva… I onda se to sve skupi i to vam je konsolidovani izvještaj Budžeta RS, sa svim javnim institucijama. U suštini sve ste pretresli, sve ste mogli da vidite, ti izvještaji stoje, ja mislim, već mjesec-dva na zvaničnim mrežama institucija, ništa tu nema nepoznato, nit’ ko šta tu krije.
(Milorad Dodik, “Lazanski direktno”, 19.09.2017.)
Kako bismo provjerili gore navedeno Dodikovo pojašnjenje, o tome da su revizorski izvještaj o provedenoj finansijskoj reviziji KFI i KFI o izvršenju budžeta RS zaista isti dokumenti, prošli smo kroz republičku legislativu kojom se uređuje ovo pitanje.
Da se ne radi o gotovo identičnim dokumentima govori nam prije svega činjenica da ta dva dokumenta izrađuju potpuno različite javne institucije. Dok revizorske izvještaje izrađuje Glavna služba za reviziju javnog sektora Republike Srpske, konsolidovani godišnji finansijski izvještaj korisnika budžeta RS priprema Ministarstvo finansija tog entiteta.
Član 57
Ministarstvo (finansija) je obavezno da izradi konsolidovani godišnji finansijski izvještaj korisnika budžeta Republike, konsolidovani godišnji finansijski izvještaj korisnika budžeta opština i gradova i konsolidovani godišnji finansijski izvještaj fondova do 30. aprila tekuće godine za prethodnu fiskalnu godinu.
(Zakon o budžetskom sistemu Republike Srpske)
Član 18, Stav 6
Glavna služba za reviziju će svake godine obaviti reviziju i dati mišljenje o Konsolidovanom godišnjem finansijskom izvještaju za korisnike budžeta Republike Srpske. Glavna služba za reviziju će godišnje podnijeti izvještaj o izvršenoj reviziji u skladu sa članom 21.ovog zakona.
(Zakon o reviziji Republike Srpske)
Pored toga što ih izrađuju različite javne institucije, kao što se iz gore navedenog može zaključiti, različiti su im i pravni osnovi na osnovu kojih se izrađuju. Tako se konsolidovani godišnji finansijski izvještaj korisnika budžeta RS izrađuje i donosi na osnovu Zakona o budžetskom sistemu RS. S druge strane, revizija i mišljenje o Konsolidovanom godišnjem finansijskom izvještaju za korisnike budžeta RS donosi se na osnovu Zakona o reviziji RS.
Međutim, to nije sve. Prilikom izrade ovih dviju vrste izvještaja primjenjuju se različiti međunarodni standardi. Dok se prilikom izrade konsolidovanog izvještaja primjenjuju Međunarodni računovodstveni standardi za javni sektor (MRS-JS), čija je primjena uređena Pravilnikom o primjeni Međunarodnih računovodstvenih standarda za javni sektor, Glavna služba za reviziju obavezna je primjenjivati INTOSAI standarde revizije i revizorske standarde u svome radu.
Dodatno, Godišnji finansijski Izvještaj o izvršenju budžeta RS predstavlja parametre kao što su fiskalno stanje i makroekonomska kretanja, paralelni prikaz planiranih i ostvarenih budžetskih sredstava i izdataka, te objašnjenja mogućih razlika, prikaz zaduživanja RS, prijedlog mjera za poboljšanje stanja, ako to zahtijevaju okolnosti, podatke o korišćenju budžetske rezerve, te podatke o izvršenim realokacijama.
S druge strane, Glavna služba za reviziju zakonom je ovlaštena da revidira, odnosno analizira gore pobrojane stavke i o istim da svoje mišljenje u Izvještaju. Dakle, osnovni joj je cilj da nezavisno provjeri tačnost finansijskih izvještaja koje izrađuju institucije.
Revizorski Izvještaj treba da obezbijedi nezavisno mišljenje o primjeni zakona i drugih propisa koji se odnose na radne odnose, na način finansijskog izvještavanja, te druge interne akte koje su institucije obavezne donijeti i sprovoditi. poenta revizije jeste da nezavisno proveri tacnost fin. izvestaja koje rade institucije.
I redosljed donošenja ovih dvaju izvještaja drugačiji je od onog koji predstavlja Dodik. Dok on tvrdi da se Konsolodovani finansijski izvještaj donosi nakon što Glavna služba za reviziju dostavi svoje izvještaje za pojedinačne budžetske korisnike, Zakon govori suprotno.
Tako kod izvještavanja o finansijskim revizijama (Član 18. stav 3, Zakon o reviziji), Glavna služba za reviziju dužna je dostaviti konačne izvještaje svakoj instituciji u kojoj se vrši revizija i Ministarstvu finansija, u roku od 90 dana nakon podnošenja godišnjeg izvještaja budžetskog korisnika. Za reviziju vladinog konsolidovanog godišnjeg izvještaja o izvršenju budžeta, Glavna služba za reviziju dužna je dostaviti izvještaj Narodnoj skupštini, najkasnije u roku od 90 dana po prijemu vladinog konsolidovanog godišnjeg izvještaja o izvršenju budžeta.
Iz svega navedenog se jasno može zaključiti da konsolidovani finansijski i revizorski izvještaj nikako nisu “ista, gotovo identična stvar”, već dva potpuno različita dokumenta, sa sasvim različitim pokazateljima, zbog čega Istinomjer, za izjavu o odnosu finansijskog i revizorskog izvještaja, Dodiku daje ocjenu neistinito.
(Istinomjer.ba)