U ovom kontekstu, smatramo da je važno podsjetiti na, kada je uspostava vlasti nakon izbora na određenim nivoima u pitanju, instituciju vanrednih izbora koja je u demokratskom svijetu standard kojim se između ostalog zakonom određuje vremenski okvir za definisanje većine potrebne za formiranje izvršne vlasti.
I pored toga što Centralna izborna komisija još uvijek nije objavila zvanične rezultate Opštih izbora održanih u Bosni i Hercegovini 07.10.2018. godine, već možemo čuti izjave stranačkih lidera vezane za moguće postizborne koalicije i uspostavu vlasti na svim nivoima.
U tom je svjetlu i predsjednik SDP-a BiH, Nermin Nikšić govoreći o eventualnoj ulozi njegove, ali i nekih drugih političkih partija u tom procesu, između ostalog izjavio:
Relativni izborni pobjednici imaju pravo i obavezu formirati vlast…
Nermin Nikšić, 15.10.2018.
Ova izjava Nermina Nikšića samo je jednim dijelom istinita.
Naime, pod “relativnim političkim pobjednicima”, politička javnost obično smatra one političke partije ili koalicije koje su na izborima dobile najviše glasova ali nemaju dovoljan broj mandata koji bi njima samima, a bez barem jednog koalicionog partnera, obezbijedili zakonom propisanu većinu potrebnu za formiranje izvršne vlasti na određenom nivou.
Tačno je tako da “relativni izborni pobjednici” imaju pravo da formiraju vlast ukoliko uspiju da sa drugim zainteresovanim političkim subjektima obezbijede zakonom propisani broj potpisa zastupnika u određenom zakonodavnom tijelu, koji je dovoljan za formiranje izvršne vlasti.
Sa druge pak strane, niti jedan zakon, kako u BiH tako ni u jednoj demokratski uređenoj zemlji, u tom smislu ne propisuje formiranje vlasti kao obavezu određenu prema broju osvojenih mandata političkih subjekata.
S tim u vezi, ista prava koja imaju “relativni izborni pobjednici”, uz identične zakonom propisane uslove važe i za političke subjekte koji su osvojili manji broj mandata od “relativnih izbornih pobjednika”.
Na kraju, svaki politički subjekt, bez obzira na rezultat postignut na izborima ima pravo da iz bilo kojeg razloga odluči da ne bude dio vladajuće većine, tj. bude opozicija.
U ovom kontekstu, smatramo da je važno podsjetiti na, kada je uspostava vlasti nakon izbora na određenim nivoima u pitanju, instituciju vanrednih izbora koja je u demokratskom svijetu standard koji između ostalog zakonom određuje vremenski okvir za definisanje većine potrebne za formiranje izvršne vlasti.
Međutim, izborna legislativa u BiH još uvijek ne predviđa mogućnost vanrednih izbora, o čemu je Istinomjer pisao u analizi pod naslovom Treba li u BiH uvesti mogućnost vanrednih izbora.
Obzirom da, kako Nermin Nikšić kaže “relativni izborni pobjednici” imaju pravo formirati vlast, ali ih sa druge strane zakon ne obavezuje na tako nešto, Istinomjer njegovu izjavu ocjenjuje poluistinitom.
(Istinomjer.ba)