Nakon što je 11. 1. 2021. godine Zastupnički dom Parlamentarne skupštine BiH (PSBiH) usvojio Prijedlog zakona o sprečavanju sukoba interesa u institucijama vlasti Bosne i Hercegovine, a za koji nisu glasali zastupnici okupljeni oko SNSD-a i HDZ-a BiH, član Predsjedništva BiH i prvi čovjek SNSD-a Milorad Dodik još jednom je promijenio svoj stav u vezi ispunjavanja 14 prioriteta iz Mišljenja Evropske komisije o zahtjevu Bosne i Hercegovine za članstvo u Evropskoj uniji, između ostalih, i onaj u kojem su za Dodika neprihvatljivi uslovi u kojima se traži “da se nešto uradi suprotno Dejtonu i Ustavu BiH”.
S tim u vezi, Dodik je 23. 1. 2021. godine na konferenciji za štampu, pored ostalog, izjavio:
Opet su oni napravili prioritete među prioritetima pa kada imate stavku da se ukine OHR i da strane sudije odu iz Ustavnog suda BiH, oni kažu to ćemo na kraju. Kada, za 20 godina? A onda kažu ovo je prioritet. Ako hoćete da donesemo zakon o VSTS, onda dajte da vidimo kako ćemo sa sudijama Ustavnog suda BiH.
Milorad Dodik, 23. 1. 2021.
U jednom od 14 prioriteta iz Mišljenja Evropske komisije navodi se da je “potrebno temeljno unaprijediti institucionalni okvir, uključujući i na ustavnom nivou, kako bi se reformisao Ustavni sud, uključujući i rješavanje pitanja međunarodnih sudija i osiguralo provođenje njegovih odluka”.
Član VI Ustava BiH, Ustavni sud BiH, kaže da se on sastoji od devet članova, odnosno da “četiri člana bira Predstavnički dom Federacije, dva člana Skupština Republike Srpske, a preostala tri člana bira predsjednik Evropskog suda za ljudska prava nakon konsultacija sa Predsjedništvom BiH”, te se u njemu dalje dodaje:
b) Sudije će biti istaknuti pravnici visokog moralnog ugleda. Svako ko udovoljava takvoj kvalifikaciji i ima pravo glasa može biti imenovan za sudiju Ustavnog suda. Sudije koje bira predsjednik Evropskog suda za ljudska prava ne mogu biti državljani Bosne i Hercegovine ili bilo koje susjedne države.
c) Mandat sudija imenovanih u prvome sazivu biće pet godina, izuzev ako podnesu ostavku ili budu s razlogom razriješeni na osnovu konsenzusa ostalih sudija. Sudije koje su imenovani u prvome sazivu ne mogu biti reimenovani. Sudije koje će biti imenovani nakon prvog saziva služiće do navršenih 70 godina života, izuzev ako podnesu ostavku ili budu s razlogom razriješeni na osnovu konsenzusa ostalih sudija.
d) Za imenovanja koja se budu vršila nakon isteka perioda od pet godina od prvih imenovanja, Parlamentarna skupština može zakonom predvidjeti drugačiji način izbora troje sudija koje bira predsjednik Evropskog suda za ljudska prava”.
S obzirom na to da su tri člana Ustavnog suda BiH, koje bira predsjednik Evropskog suda za ljudska prava, ustavna kategorija, jasno je da bi bilo kakvo rješenje, koje bi uključivalo njihovo uklanjanje iz Ustavnog suda BiH, zahtijevalo izmjene Ustava BiH.
S tim u vezi, podsjećamo na Dodikov stav u kontekstu ispunjavanja prioriteta iz Mišljenja Evropske komisije, iznesen ne tako davno, a koji je bio suprotan onome iznesenom na navedenoj press konferenciji.
Radi se, naime, o Dodikovom stavu rečenom tokom konferencije za štampu, održane 14. 12. 2020. godine u Istočnom Sarajevu, a organizovane nakon, kako je tada navedeno, sastanka predsjedavajućeg i srpskog člana Predsjedništva BiH Milorada Dodika i rukovodstva Republike Srpske sa ministrom inostranih poslova Ruske Federacije Sergejom Lavrovim. Dodik je tom prilikom, pored ostalog, ministra Lavrova obavijestio da u Bosni i Hercegovini o evropskim integracijama “nekakva saglasnost postoji”, ali i ustvrdio da “Mišljenje EK-a sprečava dalji put BiH ka EU”, iznoseći razlog zašto je ono za njega neprihvatljivo:
Naša ocjena je da Evropska komisija kroz 14 svojih mišljenja vezano za dalji put BiH ka evropskim integracijama sprečava upravo te integracije. Dakle, tražeći da se nešto uradi suprotno Dejtonu i Ustavu BiH za nas je neprihvatljivo.
Milorad Dodik, 14. 12. 2020.
S obzirom na to da je po pitanju izmjena Ustava BiH u kontekstu ispunjavanja prioriteta iz Mišljenja Evropske komisije o zahtjevu Bosne i Hercegovine za članstvo u Evropskoj uniji Milorad Dodik u kratkom vremenu iznio dva suprotna stava, njegov stav po tom pitanju Istinomjer ocjenjuje nedosljednim.
(Istinomjer.ba)