Dinamika evropskog puta, ekonomsko stanje RS, ali i sarajevski muzeji, neke su od tema o kojima je tokom gostovanja u programu N1 televizije govorio dopredsjedavajući Predstavničkog doma Parlamentarne skupštine BiH Denis Zvizdić.
Zvizdić je tokom gostovanja u programu N1 televizije 4. juna 2024. godine govorio o procesu pregovora s Evropskom unijom te ustvrdio da proces približavanja podrazumijeva brzinu usvajanja zakona, a ne pregovore o njihovom sadržaju.
Dakle, potrebno je samo pod broj jedan politička volja, pod broj dva razumijevanje, da kada idemo ka Evropi, onda mi ne govorimo o sadržajima evropskih zakona, nego samo o dinamici njihovog usvajanja.
Denis Zvizdić, 4.6.2024.
Proces pristupanja neke države Evropskoj uniji je složen, postepen i često vremenski dug, s neizvjesnim ishodom. Evropska unija tokom procesa zadržava pravo odlučivanja kada je država članica ispunila kriterije i kada je EU spremna za prijem nove članice. Odluka o prijemu nove članice zahtijeva saglasnost svih trenutnih članica.
Kako bi država postala članica, mora ispuniti takozvane Kopenhagenske kriterije, ustanovljene 1993. godine. Ovi kriteriji podrazumijevaju stabilne demokratske institucije, vladavinu prava, ljudska prava, zaštitu prava manjina, funkcionalnu tržišnu ekonomiju sposobnu nositi se s konkurencijom te administrativne i institucionalne kapacitete za efikasnu implementaciju obaveza koje proizlaze iz članstva.
Zadnji kriterij nadovezuje se na princip pregovaranja između EU i države kandidatkinje. Prilikom pregovora, osim beneficija članstva, država kandidatkinja preuzima i obaveze koje proizlaze iz članstva. Prije svega, evropske pravne norme. Iako se proces naziva pregovaranje, Evropska komisija objašnjava da se od države kandidatkinje očekuju prihvatanje i provođenje evropskih zakona, što zaista znači da se pregovarački proces temelji na pregovaranju o načinu i brzini usvajanja evropskih zakona, a ne o sadržaju tih zakona.
Penzije u RS nisu najniže u Evropi
Govoreći o ekonomskim pokazateljima Republike Srpske, Zvizdić je izjavio kako su penzioneri u ovom entitetu najsiromašniji u Evropi.
Gospodin Dodik treba da kaže koliko realno živi ljudi na teritoriji Republike Srpske, koji nivo stranih investicija ima na teritoriji Republike Srpske, zašto su njegovi penzioneri najsiromašniji u Evropi i tako dalje.
Denis Zvizdić, 4.6.2024.
Indeks siromaštva penzionera koji bi mogao ponuditi jasnu sliku o ovom pitanju ne postoji ni u Bosni i Hercegovini ni u Evropskoj uniji. Ovakvi indeksi trebali bi uzeti u obzir, ne samo visinu penzija već i druge prihode, druge oblike podrške penzionerima, zaduženost penzionera, kao i ukupne troškove života kako bi se dobio odgovor na pitanje gdje su u Evropi penzioneri najsiromašniji.
Iako je indeks siromaštva penzionera nepoznat, gledajući samo po visini penzija, one u Republici Srpskoj nisu najniže u Evropi, o čemu je Istinomjer već pisao (1, 2). Prosječna penzija u RS iznosi 303 eura, dok, naprimjer, u Moldaviji prosječna penzija iznosi 193 eura, a u Albaniji je tokom 2023. prosječna penzija iznosila 155 eura. Međutim, prosječna penzija u Republici Srpskoj i dalje je daleko manja od penzija u razvijenim zemljama, poput Danske, gdje prosječna penzija iznosi 834 eura.
Mnogi evropski gradovi imaju muzejske distrikte
U nastavku gostovanja Zvizdić je iznio svoj prijedlog o izgradnji muzejskog distrikta u Sarajevu, koji bi, prema njegovim riječima, bio rijedak primjer u Evropi.
Dakle, imamo Zemaljski muzej, Historijski muzej, koji zahtijeva jednu obnovu. Počeće se brzo graditi Muzej moderne umjetnosti Ars Aevi i na tom prostoru ima dovoljno mjesta da se napravi muzej odbrane i opsade Sarajeva, čim bi zaista imali jedan i distrikt koji nema skoro nijedan evropski grad.
Denis Zvizdić, 4.6.2024.
Suprotno Zvizdićevim tvrdnjama, izgradnjom muzejskog distrikta Sarajevo ne bi postalo jedinstveno u Evropi, već slično mnogim drugim evropskim gradovima koji imaju muzejske distrikte ili značajnije muzeje smještene jedne blizu drugih. Naprimjer, u Berlinu je dio centra grada poznat kao Muzejski otok na kome se nalazi nekoliko muzeja. Vatikanski muzeji također obuhvataju nekoliko građevina na širem prostoru. Beč posjeduje više od 100 muzeja, od čega je nekoliko najvećih muzeja smješteno na istom prostoru blizu Trga Marije Terezije. Posebni muzejski distrikti postoje i u Amsterdamu, Minhenu i mnogim drugim gradovima.
Istinita tvrdnja o načinu pregovaranja s EU, neutemeljena o siromaštvu penzionera u RS, ali i tvrdnja o muzejskim distriktima u evropskim gradovima koja je na rubu istinitosti, obilježile su gostovanje dopredsjedavajućeg Predstavničkog doma Parlamentarne skupštine BiH Denisa Zvizdića u programu N1 televizije.
(Istinomjer.ba)