Reagujući na izjavu ministra vanjskih poslova BiH Elmedina Konakovića upućenu predsjedniku Srbije Aleksandru Vučiću da “Republika Srpska nema državne organe”, ministar sigurnosti BiH i lider DNS-a Nenad Nešić iznio je neistinitu tvrdnju u pogledu državnog uređenja Bosne i Hercegovine.
Nešić je ustvrdio da je Bosna i Hercegovina “državna zajednica dominantnog konfederalnog karaktera”.
Pošto je Konaković DIF-ovac, moraću ga malo podučiti pravu kako se ne bi brukao napadima na predsjednika Srbije zbog sintagme ‘državni organi Srbije i Republike Srpske’. Državni organi su, kolega Konakoviću, čak i opštine, kantoni, policija, vatrogasci, pa i Vlada Republike Srpske i njena Narodna skupština. Ustav BiH je prepisani Ustav SAD koje se sastoje od 50 država i jednog distrikta. BiH se sastoji od dva entiteta koja imaju mnogo više državnih prerogativa od saveznih država SAD. Zato je BiH, po slovu prepisanog američkog Ustava, sui generis državna zajednica dominantnog konfederalnog karaktera.
Nenad Nešić, 20.7.2023.
BiH nije državna zajednica
Istinomjer je do sada u više navrata neistinitim ocijenio tvrdnje političkih aktera/ki, mahom iz Republike Srpske, da je BiH “državna zajednica”, a među ocijenjenima su se, između ostalih, našli Milorad Dodik, Srđan Mazalica i Denis Šulić.
Pojam “državna zajednica” ne spominje se ni na jednom mjestu u Ustavu Bosne i Hercegovine. Štaviše, prvi član Ustava BiH, koji definiše kontinuitet pravnog postojanja Bosne i Hercegovine, demantuje tvrdnju Nenada Nešića da je Bosna i Hercegovina “državna zajednica”.
Republika Bosna i Hercegovina, čije je zvanično ime od sada “Bosna i Hercegovina”, nastavlja svoje pravno postojanje po međunarodnom pravu kao država, sa unutrašnjom strukturom modificiranom ovim Ustavom, i sa postojećim međunarodno priznatim granicama. Ona ostaje država članica Ujedinjenih naroda i može kao Bosna i Hercegovina zadržati članstvo ili zatražiti prijem u organizacijama unutar sistema Ujedinjenih naroda, kao i u drugim međunarodnim organizacijama.
Pored toga, članom 1. stav (3) Ustava BiH definisano je da se Bosna i Hercegovina sastoji od dva entiteta – Federacije Bosne i Hercegovine i Republike Srpske – te je, pored toga, od marta 2009. godine u njenu teritorijalnu organizaciju, osim entiteta, a kao zasebna teritorijalna jedinica, uveden i Brčko distrikt Bosne i Hercegovine.
Bosna i Hercegovina nije konfederacija
U kontekstu Nešićeve tvrdnje da Bosna i Hercegovina ima “dominantno konfederalni karakter”, podsjećamo da se u skladu s međunarodnim pravom i općeprihvaćenim standardima pod konfederacijom podrazumijeva zajednica nezavisnih država koja nastaje zaključenjem međunarodnog ugovora kojim se predviđaju ciljevi te zajednice i načini za ostvarenje tih ciljeva koji su u zajedničkom interesu država u zajednici.
Tako mr. sc. Željko Petrović, pozivajući se na niz naučnih radova i dokumenata, u tekstu “Međunarodno određenje konfederacija i federacija”, objavljenom u časopisu Logos u junu 2019. godine kaže:
Konfederacija je savez samostalnih država, koje imaju državne funkcije, te obično nije trajnog karaktera i predstavlja prelazni oblik državne zajednice, bilo da dolazi do nastanka federacije ili prestanka postojanja zajednice između država. Države članice konfederacije su samostalni međunarodnopravni subjekti i one zadržavaju svoju suverenost. Iz suverene vlasti država članica konfederacije izvodi se konfederalna vlast. Države članice izvan ciljeva koji su postavljeni ugovorom imaju puni suverenitet kako u vanjskim tako i unutarnjim poslovima i da bi se dio suvereniteta prenio mora postojati izričit pristanak svih država članica konfederacije. Konfederacija nema svoje jedinstvene teritorije niti jedinstvenog državljanstva. Konfederacija je labav savez država u kojem države članice imaju pravo na samoodređenje, što mogu ostvariti bez pristanka drugih država članica. Konfederacija je zajednica samostalnih i suverenih država koje samostalno nastupaju u vanjskoj politici i zadržavaju svoj međunarodnopravni subjektivitet. Konfederacija nema svojih zakonodavnih, sudskih i upravnih organa, ali privid državnosti daje joj jedno stalno zajedničko tijelo koje predstavlja vezu između država.
Logos, mr. sc. Željko Petrović, 3.6.2019.
Podsjećamo, BiH je nezavisnost od SFRJ proglasila 1. marta 1992. godine, nakon održanog referenduma. Zemlje članice tadašnje Evropske zajednice su 6. aprila 1992. godine priznale Bosnu i Hercegovinu kao nezavisnu i suverenu državu, a dan kasnije to su učinile i Sjedinjene Američke Države, dok je BiH 22. maja 1992. godine postala članica organizacije Ujedinjenih naroda (UN).
Republika Srpska proglašena je 9. januara 1992. godine, kada je Skupština Republike srpskog naroda donijela Deklaraciju o proglašenju Srpske republike. Postupak o ocjeni ustavnosti “proglašenja Republike Srpske” od 9.1.1992. godine pred Ustavnim sudom Republike Bosne i Hercegovine pokrenut je 28. septembra 1992. godine, i deklaracija od 9. januara, kao i “Ustav Srpske Republike Bosne i Hercegovine” iz februara iste godine proglašeni su neustavnim 8. oktobra 1992. godine, prenosi Al Jazeera Balkans.
Da Republika Srpska, kao ni Federacija Bosne i Hercegovine, nije bila nezavisna država, govori i to da je Republika Bosna i Hercegovina međunarodno priznata 1992. godine, dok entitete nijedna država nikada nije priznala.
Istinomjer je još prije dvije godine neistinitom ocijenio sličnu Nešićevu tvrdnju, a članak možete pročitati na ovom linku.
Uzimajući u obzir sve navedeno, Istinomjer tvrdnju ministra sigurnosti BiH Nenada Nešića da je Bosna i Hercegovina “državna zajednica dominantnog konfederalnog karaktera” ocjenjuje neistinitom.
(Istinomjer.ba)