Portparol Saveza nezavisnih socijaldemokrata (SNSD) Radovan Kovačević bio je gost Jutarnjeg programa na RTRS 3. novembra 2022. godine, gdje se, između ostalog, osvrnuo na kretanje bruto domaćeg proizvoda (BDP) i iznos plata u Republici Srpskoj (RS).
Govoreći o rezultatima koje je Republika Srpska ostvarila u proteklom periodu, Kovačević je istakao da ovaj entitet iz kvartala u kvartal bilježi značajan rast BDP-a.
Ako uzmete da smo mi u proteklom periodu platu sa, ne znam ni ja, 300 KM, prosječnu platu sa 300 KM podigli na 1.200 KM, jasno je da imamo ozbiljne rezultate. Ali ako treba da se mjerimo sa prosječnom platom koja je u Njemačkoj, onda je to još uvijek nemoguća misija. Međutim, bitno je da smo na pravom putu, da Republika Srpska iz kvartala u kvartal ima jedan značaj privredni rast, jedan značajan rast BDP-a. Da se u Republici Srpskoj iz kvartala u kvartal živi bolje.
Radovan Kovačević, 3.11.2022.
Istinomjer je provjerio kako se kretao rast bruto domaćeg proizvoda (BDP) u posljednjih 20 godina, s obzirom na to da Kovačević nije precizirao o kojem periodu govori.
Podsjećamo, od kraja 2006. godine članovi SNSD-a obnašali su funkcije predsjednika/ce ovog entiteta. Najprije je Milan Jelić izabran za predsjednika RS, a nakon njegove smrti vršilac dužnosti predsjednika RS bio je Igor Radojičić. Od kraja 2007. godine ovu funkciju obnašao je Rajko Kuzmanović (SNSD) te Milorad Dodik u periodu od kraja 2010. do 2018. godine, a zatim i još uvijek aktuelna predsjednica Republike Srpske Željka Cvijanović, koja je na ovu poziciju izabrana na Opštim izborima prije četiri godine.
SNSD je i ranije učestvovao u vlasti te je upravo aktuelni predsjednik ove stranke Milorad Dodik obnašao funkciju predsjedavajućeg Vlade Republike Srpske u periodu 1998 – 2001. i 2006 – 2010. Osim toga, od 2010. godine do danas članovi SNSD-a obnašaju funkciju predsjednika/ice Vlade Republike Srpske.
Iako je od početka 2000-ih godina bilježen rast BDP-a u Republici Srpskoj, 2009. godine zabilježena je negativna stopa realnog rasta BDP-a, kada je došlo do pada od 3%, a tri godine kasnije, 2012, također je zabilježen pad od 1,1%, o čemu je Istinomjer pisao u analizi objavljenoj 2017. godine.
Tokom 2013. godine zabilježena je realna stopa rasta BDP-a od oko 1,9% te je ovaj trend rasta nastavljen do 2020. godine. Vlada Republike Srpske prihvatila je krajem 2019. godine Informaciju o stanju u privredi u ovom entitetu za 2018. godinu, u kojoj je navedeno da je “20 kvartala uzastopno ostvaren rast bruto domaćeg proizvoda”.
Ipak, tokom 2020. godine došlo je do pada od oko 2,5%. Tako je, prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, nakon pozitivne stope rasta od 1,7% u prvom kvartalu 2020. godine došlo do pada od 6% u drugom, 3,3% u trećem kvartalu te 1,8% u četvrtom kvartalu.
Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku iz augusta ove godine, tokom 2021. i 2022. godine zabilježen je rast BDP-a.
Kada je u pitanju tvrdnja da je u proteklom periodu prosječna plata porasla s 300 na 1.200 KM, može se pronaći informacija da je 2000. godine prosječna plata iznosila 277 KM, a 2001. i 2002. godine 309, odnosno 347 KM. U periodu do 2022. godine došlo je do rasta prosječne plate u RS, koja je, prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, u septembru 2022. godine iznosila 1.189 KM.
Iako je došlo do rasta plate s cca 300 na 1.200 KM, ipak treba istaći da se radi o jako dugom periodu od 20 godina.
S obzirom na činjenicu da je tokom 2009. godine, kao i tokom 2012. i 2020. godine, zabilježena negativna stopa realnog rasta BDP-a, Istinomjer tvrdnju Radovana Kovačevića da “Republika Srpska iz kvartala u kvartal ima jedan značajan rast BDP-a” ocjenjuje neistinitom.
(Istinomjer.ba)