Predsjednik PDP-a i zastupnik u Predstavničkom domu Parlamentarne skupštine BiH Branislav Borenović je tokom gostovanja u programu Federalne televizije iznio istinite tvrdnje o dužini trajanja pregovora Srbije i Crne Gore s EU te o broju otvorenih i privremeno zatvorenih pregovaračkih poglavlja ovih država.
Predsjednik Partije demokratskog progresa (PDP) i zastupnik u Predstavničkom domu Parlamentarne skupštine BiH (PD PSBiH) Branislav Borenović gostovao je 12. marta 2024. godine u programu Federalne televizije. Borenović je, između ostalog, komentarisao moguće otvaranje pregovora Bosne i Hercegovine s Evropskom unijom, pojašnjavajući na primjerima Srbije i Crne Gore koliko dugo ti procesi mogu trajati.
Otvaranje pregovora sa EU je vrlo ozbiljan, odgovoran posao. Dovoljno je reći da je Crna Gora počela taj posao prije 12 godina. Da je otvorila 33 od 35 poglavlja; mislim da su privremeno zatvorena tri pregovaračka poglavlja. Da je Srbija prije desetak godina započela pristupne pregovore sa Evropskom unijom; mislim da je od 35 poglavlja otvorila 20-22 i da je privremeno zatvorila dva pregovaračka poglavlja.
Branislav Borenović, 12.3.2024.
Dvanaest godina od početka pregovora EU s Crnom Gorom
Kako je navedeno na internet-stranici Skupštine Crne Gore, ova je država u decembru 2010. godine postala kandidat za članstvo u EU, a pregovore s EU zvanično je otpočela 29. juna 2012. godine, nakon što je nekoliko dana ranije Evropsko vijeće potvrdilo ocjenu Evropske komisije o spremnosti Crne Gore za početak pregovora o pristupanju.
Crna Gora je do sada, kako je navedeno na službenoj internet-stranici Vijeća EU i Evropskog vijeća, otvorila 33 od 35 pregovaračkih poglavlja, od čega su privremeno zatvorena tri. Poglavlje 25 (Nauka i istraživanje) zatvoreno je 18. decembra 2012. godine, poglavlje 26 (Obrazovanje i kultura) zatvoreno je 15. aprila 2013. godine, a poglavlje 30 (Vanjski odnosi) zatvoreno je 20. juna 2017. godine. Posljednje otvoreno jeste poglavlje 8 (Konkurencija), 30. juna 2020. godine.
U deset godina pregovora s EU privremeno zatvorena dva poglavlja u Srbiji
Evropska komisija preporučila je u aprilu 2013. godine otvaranje pregovora sa Srbijom, a 25. juna 2013. godine Vijeće ministara vanjskih poslova zemalja članica EU preporučilo je jednoglasno Evropskom vijeću da pregovori s ovom državom otpočnu najkasnije do januara 2014. godine, što se i desilo 21. januara 2014. godine, kada je u Briselu održana prva međuvladina konferencija između Srbije i EU, čime je označen početak pristupnih pregovora na političkom nivou.
Srbija je, navodi se na službenoj internet-stranici Vijeća EU i Evropskog vijeća, od ukupno 35 pregovaračkih poglavlja, za pregovore otvorila 22 poglavlja, od kojih su dva već privremeno zatvorena. Poglavlje 25 (Nauka i istraživanje) zatvoreno je 13. decembra 2016. godine i poglavlje 26 (Obrazovanje i kultura) 27. februara 2017. godine.
U maju 2021. postignut je dogovor o primjeni revidirane metodologije proširenja na pregovore o pristupanju s Crnom Gorom i Srbijom, čime se želio revitalizirati proces pristupanja, povećati usredotočenost na temeljne reforme i osnažiti političko usmjeravanje. Pored toga, 35 pregovaračkih poglavlja tada je organizovano u šest skupina.
Nakon što Evropska komisija donese preporuku, Evropsko vijeće jednoglasno odlučuje treba li započeti pregovore. Pravna stečevina EU podijeljena je na više od 30 poglavlja prema politikama. Prije početka pregovora, za svako poglavlje EK dostavlja izvješće o analitičkom pregledu. Na temelju preporuke EK-a, Evropsko vijeće jednoglasno odlučuje hoće li otvoriti nova pregovaračka poglavlja ili pregovaračke klastere. Ocijeni li se da je postignuti napredak zadovoljavajući, EK može preporučiti “privremeno zatvaranje” poglavlja ili klastera. Evropsko vijeće zatim ponovo odlučuje jednoglasno, uzimajući u obzir ukupan napredak u području vladavine prava.
Program integrisanja BiH u EU
Borenović se također osvrnuo i na Program integrisanja Bosne i Hercegovine u Evropsku uniju, koji bi, kako se navodi u dokumentu Transparency Internationala BiH, trebao uključivati akcioni plan za usklađivanja propisa u BiH s propisima EU, akcioni plan za realizaciju preporuka Evropske komisije i pregled administrativnih kapaciteta.
Ono što je jako važno, hoću da kažem, još uvijek, iako sam to pitao, nisam dobio konkretan odgovor, mislim da još uvijek nije, nažalost, usvojen na Savjetu ministara, možda i griješim, volio bih da to nije tačno. (…) Mislim da je taj proces dugo trajao, da je trebao biti završen prošle godine, to je tzv. Program, plan integrisanja u Evropsku uniju, koji je trebao biti završen, pa je najavljen da je gotov, međutim, koliko ja znam, još uvijek to nije usvojeno.
Branislav Borenović, 12.3.2024.
Kolegij za evropske integracije donio je odluku o usvajanju programa integrisanja BiH u EU u maju 2020. godine i zadužio Komisiju za evropske integracije da izradi metodologiju izrade programa. Kolegij je metodologiju usvojio 24. septembra 2020. godine, a izrada Programa integrisanja u EU započela je u oktobru 2020. godine. Poređenja radi, Hrvatska je takav dokument usvojila 2003. godine, Srbija i Crna Gora 2008. godine.
Kolegij za evropske integracije usvojio je 12. februara 2024. godine Program integrisanja Bosne i Hercegovine u Evropsku uniju, čime je ispunjen jedan od ključnih preduslova EU u nastavku integracijskog procesa. Kolegij za evropske integracije zadužio je Direkciju za evropske integracije (DEI) da dostavi Vijeću ministara BiH izmjene Odluke o sistemu koordinacije procesa evropskih integracija u BiH, ali se ona još uvijek nije našla na dnevnom redu sjednice Vijeća ministara BiH.
Podsjećamo, obećanje o usvajanju i provođenju nacionalnog programa integrisanja BiH u EU u mandatu Vijeća ministara u periodu 2014–2018. godina ocijenjeno je neispunjenim.
Shodno navedenim činjenicama, Istinomjer tvrdnje Branislava Borenovića ocjenjuje istinitim.
(Istinomjer.ba)