Ured visokog predstavnika institucija je utvrđena Aneksom 10 Općeg okvirnog sporazuma za mir u Bosni i Hercegovini, a njegova uloga definirana je putem još četiri aneksa.
Ministar za naučnotehnološki razvoj i visoko obrazovanje i kandidat za predsjednika Republike Srpske (RS) Siniša Karan (SNSD) u kratkoj izjavi za RTRS 15. novembra 2025. godine komentarisao je broj odluka koji je donio Ured visokog predstavnika, ustvrdivši da je on antiustavan.
Trideset godina kasnije te nesretne kancelarije, antidejtonske, na antidejtonskim postavkama, koje nisu u Daytonu.
Siniša Karan, 15.11.2025.
Ured visokog predstavnika utemeljen je u Sporazumu o civilnoj implementaciji, to jeste Aneksom 10 Dejtonskog mirovnog sporazuma. Ovim aneksom definira se da je visoki predstavnik zapravo zadužen za praćenje civilne implementacije ovog sporazuma, sa širokim dijapazonom obaveza – od nastavka humanitarne pomoći do implementacije izbora.
Imenovanje visokog predstavnika vrši Upravni odbor Vijeća za implementaciju mira (PIC), u skladu s relevantnim rezolucijama Vijeća sigurnosti Ujedinjenih nacija. Strane potpisnice obavezale su se ovim aneksom sarađivati sa svim međunarodnim institucijama, pa i s Uredom visokog predstavnika. Shodno posljednjem članu Aneksa 10, visoki predstavnik je vrhovni tumač Dejtonskog sporazuma, ali i Ustava BiH, čiji je dio.
Povrh svega, visoki predstavnik spominje se i u nekoliko drugih aneksa. U Aneksu 1A o vojnim aspektima mirovnog rješenja definiraju se njegova uloga i učešće u Zajedničkom vojnom povjerenstvu, ali i u procesu razmjene zarobljenika. Zatim u Aneksu 3 o provedbi izbora definira se nadležnost visokog predstavnika u Privremenoj izbornoj komisiji, čiji je bio član.
Shodno Prijelaznim odredbama Ustava BiH, odnosno Aneksa 4, visoki predstavnik imenovan je za predsjedatelja Zajedničke prijelazne komisije, koja je bila ovlaštena da raspravlja o praktičnim pitanjima u vezi s implementacijom Ustava, Dejtonskog sporazuma i njegovih aneksa. Aneksom 6 o ljudskim pravima definirana je uloga visokog predstavnika u provedbi ljudskih prava, u saradnji s Ombudsmenom za ljudska prava i Vijećem za ljudska prava.
Nadležnost koordinatora Međunarodnih policijskih snaga (IPTF) visoki predstavnik stiče i Aneksom 11 o međunarodnim operativnim policijskim snagama.
S obzirom na to da je visoki predstavnik definiran Aneksom 10 Dejtonskog mirovnog sporazuma, tvrdnju ministra Karana da je to antidejtonska institucija Istinomjer ocjenjuje neistinitom.
(Istinomjer.ba)