Tvrdnja o 20 terorističkih ćelija u BiH nije došla od italijanskih obavještajnih službi niti je BiH ikada ostvarila veći broj turističkih dolazaka od Italije.
Tokom intervjua za UNA TV 8. aprila 2024. godine, ministar unutrašnjih poslova Federacije BiH iznio je tvrdnju da su “agencije” u Italiji objavile neistinito saopštenje o terorističkim ćelijama u BiH kako bi turiste iz BiH preusmjerili u Italiju.
Isak: Pa vi dobro znate kad je pao turizam u Italiji i povećao se na prostorima Bosne i Hercegovine, odmah su Italijani dali tamo neko saopćenje, neke njihove kao agencije, da imaju terorističke ćelije na prostorima Bosne i Hercegovine. Šta su oni uradili? Šta su htjeli? Da nanesu štetu. Zašto? Što je veći broj u tom periodu, tako su bar zabilježili zvanični podaci, turista bio na prostorima Bosne i Hercegovine nego na prostorima Italije. I odmah su oni osjetili tu neki svoj lični interes i odmah iznose i takve neistine.
Voditelj: Možda ste malo tu sad pretjerali da je baš bilo više turista u Bosni i Hercegovine nego u Italiji?
Isak: Ne, ne, to ja ne govorim. To govore podaci. Ja ne znam je li to tačno. Ja samo govorim šta kažu podaci. To su njihove informacije, nisu moje. Ja se ne bavim turizmom.
Ramo Isak, 8.4.2024.
Izvještaji o terorističkim mrežama u BiH
Informacija o terorističkim ćelijama u BiH na koju se Isak referisao stara je skoro devet godina i nisu je objavile italijanske “agencije”, nego nezavisni think-tank ISPI (Italian Institute for International Political Studies) u tekstu “Imigracija i džihadizam: nove prijetnje stabilnosti Balkana” iz 2015. godine.
Trenutno postoji najmanje 20 terorističkih ćelija koje su aktivne u regrutovanju i obuci stranih boraca na Kosovu, u Bosni, Albaniji, Makedoniji, Srbiji i Crnoj Gori. Grupe su raštrkane i pretežno selefističkog i vehabijskog porijekla, među kojima se ističu organizacije aktivne na Kosovu, u Albaniji i Bosni.
ISPI, 20.11.2015.
Ipak, navedene tvrdnje nisu okupirale pažnju medija u BiH sve do oktobra 2023. godine, kada su italijanske novine Il Tempo objavile članak “Upozorenje o napadu, informacija iz 007: opasnost od džihada dolazi s Balkana”. U njemu je prenesena informacija ISPI-ja o 20 terorističkih ćelija na Balkanu, stara osam godina, kao i dio iz godišnjeg izvještaja Informacionog sistema za bezbjednost Republike (obavještajna služba Vijeća ministara Italije) o sigurnosnoj politici Italije za 2021. godinu.
U dijelu izvještaja koji govori o međunarodnom terorizmu, italijanska služba upozorava na djelovanje mreže “Balkanski lavovi”, povezane s tzv. Islamskom državom:
Istaknuta obilježja džihadizma na Balkanu određena su transnacionalnim i međuetničkim mrežama, često s evropskim vezama, među kojima je i ona tzv. Balkanski lavovi. Radi se o mreži koja predstavlja element strategije DAESH-a, čiji je cilj pokušaj jačanja perifernih zglobova za ponovno pokretanje ofanzivnih aktivnosti.
Informacioni sistem za bezbjednost Republike, 28.2.2022.
Novine Il Tempo u spomenutom tekstu referisale su se na informacije koje je objavio ISPI 2015. godine i Informacioni sistem za bezbjednost Italije 2022. godine, jasno navodeći da tvrdnje o “20 terorističkih ćelija na Balkanu” s jedne strane i mreži “Balkanski lavovi” s druge dolaze iz različitih izvora i da su objavljene u rasponu od sedam godina.
Međutim, web portali na Balkanu, počevši s tabloidom Blic, u svojim prenošenjima teksta italijanskih novina pogrešno su naveli da su informaciju o 20 terorističkih ćelija objavile italijanske obavještajne službe, pritom ne navodeći da se radi o tvrdnji iz 2015. godine.
Vođen netačnom informacijom da su tvrdnje o 20 terorističkih ćelija na Balkanu objavile italijanske obavještajne službe, Ramo Isak je već sutradan uputio zamjerke na rad italijanskih vlasti i “zamolio njihove obavještajne službe da dođu kod nas na obuku, da ih naši ljudi obuče i da krenu raditi svoj posao kvalitetno”.
Dakle, iako obavještajna služba Vijeća ministara Italije prije dvije godine jeste izvještavala o terorističkim prijetnjama koje se mogu dovesti u vezu s grupom “Balkanski lavovi”, tvrdnja o 20 teroristčkih ćelija na Balkanu nije došla od italijanskih vlasti, nego od nevladinog think-tanka ISPI 2015. godine.
Broj turista u BiH i Italiji
Nakon što je optužio italijanske “agencije” da objavljuju informacije o terorističkim ćelijama u Bosni i Hercegovini, Ramo Isak je kao razlog ovakvog djelovanja italijanskih vlasti naveo njihove namjere da turiste iz Bosne i Hercegovine preusmjere u Italiju.
Kako je ustvrdio, “u tom periodu” više turista bilo je na prostorima BiH nego u Italiji. Iako nije jasno na koji se tačno period odnosi Isakova tvrdnja, jednostavno je zaključiti da BiH godinama nikad nije zabilježila veći broj turističkih dolazaka od Italije.
Naime, prema podacima Agencije za statistiku, BiH je rekordan broj posjeta zabilježila 2023. godine, kada su turisti u BiH ostvarili 1.733.071 posjetu. U usporedbi s 2019, godinom prije izbijanja pandemije Covid-19, do tada rekordnoj po broju turista i ostvarenih noćenja, u prošloj godini BiH su posjetila 92.354 turista više.
S druge strane, prema podacima instituta CEIC, Italija je u posljednjih deset godina najmanji broj turističkih posjeta zabilježila 2020. godine, za vrijeme pandemije Covid-19, kada je ovu zemlju posjetilo nešto više od 16 miliona turista. Godinu ranije, Italija je zabilježila 64 miliona posjeta turista, a 2023. godine 60 miliona.
Podaci Svjetske banke pokazuju da od 1995. do 2019. godine broj turističkih posjeta u Italiji nikad nije iznosio ispod 50 miliona.
S obzirom na navedeno, tvrdnje Rame Isaka da su italijanske “agencije” objavile saopćenje o terorističkim ćelijama u BiH, kao i da je u određenom periodu veći broj turista bio u BiH nego u Italiji, Istinomjer ocjenjuje neistinitim.
(Istinomjer.ba)