Poslanik u Narodnoj skupštini Republike Srpske (NSRS) Nebojša Vukanović, tokom 16. redovne sjednice ovog tijela, održane 11. maja 2021. godine, govorio je o odnosu Evropske unije prema Bosni i Hercegovini te iznio tezu o “licemjerstvu Evropljana i Evropske unije”.
Tokom obraćanja, Vukanović je ustvrdio kako u Evropskoj uniji nema “većinski pravoslavnih i većinski muslimanskih” zemalja:
Pogledajte Evropsku uniju. Nađite mi većinski pravoslavnu i većinski muslimansku zemlju da je ušla. Pa oni nas zamajavaju. Nikad nećemo ući u Evropsku uniju ako budemo ovako išli, zato što to nije njihov cilj. To je, prije svega, jedna unija država koje su većinski katoličke protestantske i koje nas gledaju sa nepoštovanjem.
Nebojša Vukanović, 11. 5. 2021.
Današnjoj Evropskoj uniji, službeno osnovanoj 1993. godine stupanjem na snagu Ugovora iz Maastrichta, prethodila je Evropska ekonomska zajednica koju su 1957. godine kreirale zemlje članice Evropske zajednice uglja i čelika, koju je 1952. godine uspostavilo šest država (Francuska, Italija, Zapadna Njemačka, Belgija, Holandija i Luksemburg).
Nakon niza proširenja i prijema novih članica, Evropska unija danas broji 27 zemalja, a posljednja u nizu pridruženih bila je Hrvatska 2013. godine.
Interaktivna karta procesa proširenja EU (Izvor: Wikipedia)
Nasuprot Vukanovićevoj tvrdnji da u EU nema većinski pravoslavnih zemalja je činjenica da u četiri države dominira upravo pravoslavna religija. Radi se o Grčkoj, Kipru, Rumuniji i Bugarskoj.
Grčka je članica EU još od 1981. godine te je nakon Velike Britanije, Irske i Danske prva zemlja koja se pridružila osnivačicama Evropske ekonomske zajednice. Prema podacima Centralne obavještajne agencije (CIA), između 81 i 90% stanovnika ove zemlje izražava pripadnost Grčkoj pravoslavnoj crkvi, koja je i Ustavom priznata kao preovlađujuća religija.
Kipar nema zvaničnu religiju, dijelom i zbog podijeljenosti ove otočke zemlje na Republiku Kipar, koja je međunarodno priznata država i zauzima oko 59% teritorije otoka, te Tursku Republiku Sjeverni Kipar, koju je priznala samo Turska, a koja zauzima oko 36% površine. Ipak, kršćani čine 78% ukupne populacije, a 89,1% stanovnika teritorije pod kontrolom Vlade Republike Kipar se izjašnjavaju kao pravoslavni kršćani.
Rumunija i Bugarska su EU pristupile 2007. godine, a obje zemlje karakteriše većinsko prisustvo pravoslavne religije, koja je u Rumuniji zastupljena kod 81,9%, a u Bugarskoj kod 59,4% stanovništva.
Kada je riječ o većinski muslimanskim zemljama, nijedna takva još uvijek nije članica EU, iako je svaka aplicirala za članstvo. Turska ima kandidatski status još od 1999. godine, Albanija od 2014, a Bosna i Hercegovina i Kosovo su potencijalni kandidati za članstvo.
Dio izjave Nebojše Vukanovića je tačan – činjenica je da u EU nema “većinski muslimanske zemlje”. Ipak, s obzirom na to da su četiri “većinski pravoslavne zemlje” članice EU, Istinomjer njegovu tvrdnju ocjenjuje poluistinitom.
(Istinomjer.ba)