Gostujući u programu TV K3, šef Kluba delegata iz reda srpskog naroda u Domu naroda Parlamentarne skupštine BiH Sredoje Nović govorio je i o inicijativi SNSD-a za dijalog između Republike Srpske i Federacije BiH o budućnosti Bosne i Hercegovine, o kojoj se 11. maja razgovaralo u NSRS-u.
Tako je Nović u svom komentaru BiH uporedio sa Španijom, odnosno pokušajem otcjepljenja Katalonije.
Svi razgovaraju, svagdje razgovaraju, razgovarali su i u Španiji o otcjepljenju Katalonije, pa vodio se i rat, jel tako? Pa su ljudi bježali u treće zemlje i tako dalje…
Sredoje Nović, 7. 5. 2021.
Katalonija je prvi put stekla autonomni status za vrijeme Druge španske republike, 1932. godine, a izgubila ga je dolaskom Francisca Franca na vlast. Nakon njegove smrti, uspostavljanjem demokratije u Španiji i donošenjem Ustava 1978. godine, Katalonija je proglašena za jednu od 17 španskih autonomnih zajednica. Danas Kataloniju nastanjuje preko sedam miliona stanovnika, te je, prema tom parametru, ali i bruto domaćem proizvodu (BDP), druga najveća autonomna zajednica Španije.
Referendum u Kataloniji održan je 1. oktobra 2017. godine, nakon što je katalonski parlament u septembru iste godine donio zakon kojim je formalizirao planove o održavanju referenduma o nezavisnosti. Vlada u Madridu ovaj potez smatrala je nazakonitim, te je pokušala spriječiti održavanje referenduma u Kataloniji, što je izazvalo nerede na ulicama ove španske pokrajine.
Radio Slobodna Evropa pisao je u to vrijeme da je najmanje 840 osoba povrijeđeno u sukobima policije i demonstranta u pokušaju španskih vlasti da spriječe održavanje referenduma o nezavisnosti Katalonije.
Nakon održanog referenduma, tadašnji portparol regionalne vlade Katalonije Jordi Turull je, kako su prenijeli mediji, rekao da je “90 posto, od 2,26 miliona Katalonaca koji su glasali u nedjelju, zaokružilo ‘da’ na glasačkim listićima za nezavisnost”.
Nakon što je katalonski parlament proglasio nezavisnost, tadašnji premijer Španije Mariano Rajoy otpustio je vladu Katalonije, raspustio katalonski parlament, te sazvao prijevremene izbore u Kataloniji.
Lidera pokreta za nezavisnost Katalonije Carlesa Puigdemonta španska vlada je optužila za pobunu protiv države, te je on boravio u egzilu u Briselu. Iako je ranije belgijski sud odobrio izdavanje potjernice i postupak njegovog izručenja Španiji, isti sud odluku je suspendovao početkom 2020. godine na osnovu njegovog političkog imuniteta kao poslanika u Evropskom parlamentu. U oktobru 2019. godine, Vrhovni sud Španije osudio je devet katalonskih separatističkih lidera na zatvorske kazne između devet i 13 godina zbog uloge u pokušaju za uspostavu nezavisnosti Katalonije.
Iako su u danima nakon referenduma o nezavisnosti Katalonije na ulicama ove pokrajine uslijedili neredi i sukobi, teško je govoriti o tome da se, kako je to ustvrdio Sredoje Nović, vodio rat.
Rat se u Španiji vodio ‘30-ih godina prošlog stoljeća, ali i u tom slučaju je teško tvrditi da se on vodio za nezavisnosti Katalonije. Španski građanski rat vodio se od 1936. do 1939. godine u Španiji između tadašnje Druge španske republike i različitih ljevičarskih pokreta na jednoj, te nacionalista na čelu s Franciscom Francom na drugoj strani. U rat su bile umiješane i fašistička Italija i nacistička Njemačka na strani nacionalista, kao i Sovjetski Savez koji je podržavao republikance.
Katalonska vlada (Generalitat de Catalunya) je, baš kao i danas, i u tom periodu uživala autonomiju, te se borila na strani republikanaca. Ipak, otpor Katalonije slomljen je 1939. godine padom Tarragone i Barcelone u januaru, te Girone u februaru, nakon čega su Francuska i Velika Britanija priznale Francov režim. Već u martu, nakon što je Franco odbio potpisati primirje s republikancima, osvojen je i Madrid, čime je Španski građanski rat završen, a započela diktatura Francisca Franca, koja je trajala sve do njegove smrti 1975. godine.
S obzirom na sve navedeno, jasno je da se rat za otcjepljenje Katalonije, kako je to ustvrdio Sredoje Nović, nije desio, pa će Istinomjer njegovu tvrdnju ocijeniti kao neistinitu.
(Istinomjer.ba)