Proizvodnja uglja

Na 47. sjednici Vlade FBiH, 01.04.2016, Vlada FBiH je utvrdila Prijedlog zakona o izmjenama Zakona o finansijskoj konsolidaciji rudnika uglja u Federaciji BiH prema obračunatim, a neuplaćenim javnim prihodima u periodu od 2009. do 2015. godine.Vlada FBiH je na 72. sjednici, 13.10.2016, donijela Odluku o utvrđivanju Prijedloga Upravnom odboru Uprave za indirektno oporezivanje za oslobađanje rudnika u Federaciji BiH i zavisnih društava od plaćanja putarine za dizel gorivo za 2017. godinu. U saopštenju je navedeno da je odluka donijeta na osnovu zahtjeva rudnika uglja i boksita u FBiH, proisteklih iz utvrđene zakonske mogućnosti za oslobađanja od plaćanja putarine. Vlada je na istoj sjednici upoznata sa rezultatima poslovanja privrednih društava iz oblasti rudarstva u FBiH za 2015. godinu, u kojima je ostvarena proizvodnja od 6.038.499 tona, što je 97,66% proizvodnje iz 2014. godine, odnosno 83,1% od količine planirane energetskim bilansom FBiH. U toku 2015. godine rudnici uglja su u ukupnom bilansu iskazali negativno poslovanje, to jest gubitak u poslovanju u iznosu od 106.911.678,38 KM, što je za 33,42 posto više u odnosu na 2014. godinu. Navedeno je da su dobit ostvarili samo RU “Gračanica” i RMU “Banovići”. Nakon ove sjednice, nisu razmatrani izvještaji o poslovanju privrednih društava u oblasti rudarstva do kraja treće godine mandata.U Energetskoj strategiji FBiH, čiji je Prijedlog Vlada FBiH utvrdila sredinom 2017. godine, takođe su dati podaci o proizvodnji zaključno sa 2015. godinom:”Kada promatramo ključne rudnike u FBIH, prosječna godišnja stopa rasta proizvodnje uglja u razdoblju 2000.-2015. iznosila je 2,1% što je u apsolutnim terminima porast od 1,6 mil. tona. Ukupna proizvedena količina uglja u 2015 g. iznosila je ~6 mil. tona, od kojih je u TE plasirano oko 5 mil. tona, što je zadovoljilo potrebe za proizvodnjom 5,4 TWh električne energije. Prema studiji energetskog sektora u BIH iz 2008. godine, plan proizvodnje ruda za 2015. godinu iznosio je 8,6 mil. tona što dovodi do podatka da je stvarna realizacija bila oko 30% niža od planirane U promatranom razdoblju, rudnik Kreka je dominirao najvećim količinama proizvodnje, dok je najveći apsolutni porast proizvodnje došao iz rudnika Banovići.”U strategiji se dalje navodi da se većina uglja u FBIH proizvodi kao sirovina za termoelektrane (83%), zbog čega planovi proizvodnje i razvoja termoelektrana direktno utječu na poslovanje rudnika koji nemaju diversificiranu strukturu kupaca. Dalje se govori o nekoliko mogućih scenarija za razvoj proizvodnje, koji mahom zavise od daljeg razvoja kapaciteta termoelektrana. S obzirom da u protekle tri godine nije započet nijedan od najavljenih projekata izgradnje zamjenskih blokova u termoelektranama, ne može se govoriti o stvaranju te vrste uslova za poticanje proizvodnje. U dokumentu su date “Strateške smjernice za razvoj sektora rudnika” (str. 94), od kojih je samo dokapitalizcija rudnika razmatrana na sjednicama Vlade do isteka treće godine mandata, ali samo kroz izvještaj o aktivnostima povedenim u 2015. godini. Konkretno, Vlada FBiH je na 74. sjednici, 27.10.2016, usvojila izvještaj o poslovanju privrednih društava iz oblasti energije u većinskom vlasništvu Federacije BiH u 2015. godini, te je u saopštenju sa sjednice navedeno da je nastavljen proces dokapitalizacije zavisnih društava – rudnika i da je u toku 2015. godine investirano više od 25 miliona KM “s tim da je u toku značajan iznos novih ulaganja u rudnike za koje su u proteklom periodu donesene odluke o dokapitalizaciji i započete propisane procedure”. Izvještaji za naredne dvije godine nisu razmatrani na sjednicama.Vlada je usvojila izvještaje o implementaciji projekata u sektoru energetike na sjednicama održanim 15.11.2017. (128. sjednica) i 08.02.2018. (138. sjednica). U saopštenjima sa obje sjednica se navodi da je u izvještajnim periodima (zaključno sa septembrom 2017.) implementiran projekat opreme mehanizovanog širokočelnog kompleksa za podzemnu eksploataciju uglja u pogonu Stara jama ZD RMU Zenica d.o.o. Zenica, kao i oprema mehanizovanog širokočelnog kompleksa za podzemnu eksploataciju uglja u ZD RMU Kakanj d.o.o. Kakanj.