Poreska disciplina

U julu 2019. godine, prema izvještaju Poreske uprave RS (PU RS), na prostoru ovog entiteta zapečaćeno je 305 objekata usljed neizdavanja računa. Inspektori PU RS su samo u prvoj polovini 2019. godine imali više od 1.800 terenskih kontrola, te naplatili prekršaje u iznosu od preko 610.000 KM. Ovaj način terenske kontrole sprečava neizdavanje fiskalnih računa u cilju poreske evazije, te poboljšava sveukupnu poresku disciplinu. 

Entitetski mehanizmi poreske discipline su, prema informacijama Poreske uprave RS, donijeli pozitivni trend poreskih priliva, pa je za prvih 11 mjeseci 2019. godine zabilježen prikupljeni iznos od 2,29 milijard KM, što je za 48 miliona KM više nego u 2018. godini, navedeno je u izvještaju Poreske uprave iz decembra 2019. godine. 

Kako je početkom decembra 2020. godine saopšteno iz PU RS, za 11 mjeseci prikupljeno je ukupno 2,242 milijardi KM što je za dva odsto manje nego u istom periodu prošle godine. Direktni porezi su naplaćeni u iznosu od 418,5 miliona KM ili 18,6 miliona maraka manje, dok su ostali javni prihodi naplaćeni u iznosu od 341,8 miliona KM, što je za 14 odsto manje. Međutim, naplata prihoda po osnovu doprinosa u ovom periodu nastavila je rast te je naplaćeno 1,481 milijardi maraka ili četiri odsto više nego u prvih 11 mjeseci prošle godine.

Poreska uprava Republike Srpske pustila je u decembru 2020. godine u funkciju novu uslugu, „e-Zahtjevi“, kojom je omogućila poreskim obveznicima da ubuduće elektronskim putem mogu podnijeti zahtjeve za izdavanje uvjerenja, povrate poreza, preknjižavanje, zahtjeve za izdavanje poreskih kartica i sve druge vrste zahtjeva jednostavnim slanjem obrasca zahtjeva na elektronske adrese nadležnih područnih centara Poreske uprave RS, bez potrebe dolaska na šaltere Uprave.

Iz Poreske uprave RS je početkom decembra 2021. godine saopćeno da je na račun javnih prihoda RS prikupljeno ukupno 2,480 milijardi KM, što je za 238,8 miliona KM ili 11 posto više nego u istom periodu prethodne godine, uz rast naplate u apsolutno svim segmentima javnih prihoda. Da se radi o značajnom rastu naplate javnih prihoda, kako su kazali u Poreskoj upravi RS, pokazuje i podatak da je za 11 mjeseci ove godine javnih prihoda naplaćeno gotovo kao u cijeloj 2020. godini, kada je naplata za svih 12 mjeseci te godine iznosila 2,483 milijarde KM.

Poreska uprava Republike Srpske (PU RS) pustila je početkom decembra 2021. godine u funkciju novu elektronsku uslugu poreskim obveznicima – „Elektronsko sanduče“. 

Naime, „E-sanduče“ omogućava udaljenu, dvosmjernu komunikaciju i razmjenu dokumenata između poreskih obveznika i PU RS, bez potrebe dolaska na šaltere. Program je koncipiran tako da se dokument može poslati prema obvezniku ili od obveznika prema Poreskoj upravi RS te se sastoji od dva odvojena funkcionalna dijela i to prijemnog sandučeta čija je funkcija prijem pošte od PU RS i otpremnog sandučeta, putem kojeg se vrši dostavljanje podnesaka Poreskoj upravi.

Korišćenje elektronske usluge „E-sanduče“ omogućeno je posredstvom internet stranice Poreske uprave RS, rubrika „E-usluge“. Uvođenje ove nove elektronske usluge je nastavak aktivnosti Poreske uprave Republike Srpske na modernizaciji poslovanja sa samo jednim ciljem, da se što je moguće više olakša, pojednostavi i pojeftini poreskim obveznicima izvršavanje njihovih poreskih obaveza. Tim ciljem će se Poreska uprava RS voditi i ubuduće, naveli su iz PU RS u saopštenju.

PU RS je krajem decembra 2021. godine predstavila je i novu funkcionalnost za kreiranje XML fajla za mjesečne prijave poreza po odbitku (Obrazac 1002), podnesene kroz PPO aplikaciju, dodata na internet stranici PU RS, u sekciji “E-usluge”.

Nova usluga omogućava poreskim obveznicima generisanje XML fajlova za prijave 1002 podnesene putem PPO aplikacije, koje će koristiti za podnošenje izmijenjenih prijava putem portala za elektronsko podnošenje poreskih prijava.

Krajem januara 2022. godine PU RS saopštila je da je tokom 2021. godine prikupljeno ukupno 2,740 milijardi KM – tj. 10% ili 257,6 miliona maraka više nego u 2020. godini, uz rast naplate po svim vrstama prihoda.

Naplata javnih prihoda u 2021. godini bila je veća u odnosu na planiranu naplatu za 215,2 miliona KM, tj 9%.

Direktni porezi naplaćeni su u iznosu od 485,5 miliona KM, tj. za 5% više dok su doprinosi u 2021. godini naplaćeni u iznosu od 1,792 milijardi KM, za 153,6 miliona maraka ili 9% više nego u 2020. godini. Javni prihodi naplaćeni su u iznosu od 462,8 miliona maraka, što je za 82,9 miliona KM ili 22% više nego u 2020. godini.

Prema informacijama PU RS iz jula 2022. godine, u prvoj polovini 2022. godine na račun javnih prihoda RS prikupljeno je ukupno 1,540 milijardi maraka, što je za 186,4 miliona KM ili 14% više u odnosu na isti period 2021. godine te za 300 miliona maraka ili 24% više nego u istom periodu 2019. godine. 

Naplata direktnih poreza veća je za 38%, doprinosa za 9%, a ostalih javnih prihoda za 5% u odnosu na 2021. godinu.

Direktni porezi su u prva dva kvartala 2022. godine naplaćeni u iznosu od oko 369,5 miliona KM, što je za 101,4 miliona maraka više nego u istom periodu prehodne godine. Najveći rast se i dalje bilježi kod poreza na dobit koji je naplaćen u iznosu od 221,7 miliona maraka, što je za 83,2 miliona KM ili 60% više nego u prvoj polovini 2021. godine. Pored toga, rast naplate kod direktnih poreza bilježi i porez na dohodak, koji je naplaćen u iznosu od 125 miliona maraka, što je za 15% više u odnosu na period januar-jun prethodne godine. Takođe, veća naplata je ostvarena i kod poreza na nepokretnosti i poreza na upotrebu, držanje i nošenje dobara, i to za 8%, odnosno 10%.

Doprinosi su u prvih šest mjeseci 2022. godine naplaćeni u iznosu od 934 miliona maraka, što je za 74 miliona KM više nego u istom periodu 2021. godine, iako je došlo do smanjenja stope doprinosa za Fond zdravstvenog osiguranja sa 12% na 10,2%.

Kod ostalih javnih prihoda, naplata je iznosila 236,8 miliona maraka, što je za 11 miliona KM više u odnosu na prvih šest mjeseci prethodne godine, uz rast naplate prihoda od kazni i naknada za priređivanje igara na sreću od 28%, odnosno 39%, dok je nešto manja naplata zabilježena kod taksi i naknada upravo zbog toga što je došlo do umanjenja ili ukidanja naplate određenih taksi.