Digitalizacija administracije

U drugom nastavku 9. redovne sjednice održane 3. 3. 2020. godine Narodna skupština Republike Srpske usvojila je Strategiju razvoja elektronske uprave Republike Srpske za period 2019–2022. godina koja nudi stabilan okvir daljeg razvoja eleltronske uprave Republike Srpske.

Tom prilikom, ministar za naučnotehnološki razvoj, visoko obrazovanje i informaciono društvo Republike Srpske Srđan Rajčević rekao je da će na osnovu ove strategije Vlada Republike Srpske iz godine u godinu donositi akcione planove.

Kako je Rajčević još istakao, osnovni razlozi za donošenje strategije sadržani su i u potrebi da se putem sadržinskog određenja strateških i operativnih ciljeva stvore neophodne hipoteze za uspješan razvoj elektronske uprave Republike Srpske.

U dokumetnu se pored ostalog navodi da će “vizija razvoja elektronske uprave Republike Srpske od 2019-2022. godine biti realizovana koordinisanim djelovanjem svih organa javne uprave u tri prioritetne oblasti razvoja elektronske uprave infrmaciono-komunikacionih tehnologija /IKT/ infrastruktura, elektronske usluge i ljudski resursi.

Na 115. sjednici Vlade Republike Srpske održane 1.4.2021. godine donesena je Odluka o realizaciji optimalizacije administrativnih procedura i formalnosti.

Kako se na zvaničnoj stranici Vlade navodi, ovom odlukom utvrđuju se nadležna tijela, djelokrug primjene i aktivnosti potrebne za sprovođenje Projekta optimizacije administrativnih procedura i formalnosti na republičkom nivou, a cilj donošenja ove odluke je pojednostavljenje ili ukidanje administrativnih procedura i formalnosti radi poboljšanja poslovnog okruženja i povećanja nivoa investicija.

Projekat prioritetno obuhvata formalnosti prijavljene na portalu Jedinstvena kontakt tačka za poslovanje, a pojednostavljenje administrativne procedure i formalnosti podrazumijeva sljedeće: eliminisanje potrebe za dostavljanjem dokumenata i podataka o kojima se vodi službena evidencija, kada su za to ispunjeni uslovi, ukidanje ili smanjenje administrativnih taksi i naknada, objedinjavanje više administrativnih procedura i formalnosti, sprovođenje administrativne procedure elektronskim putem, skraćenje roka za postupanje nadležnog organa, produženje roka važenja formalnosti, druge vrste pojednostavljenja koje doprinose smanjenju administrativnog opterećenja za subjekte zainteresovane za pribavljanje formalnosti.

Vlada Republike Srpske, 1.4.2021. 

​Vlada Republike Srpske je na sjednici održanoj 17.6.2021. godine usvojila Informaciju o aktivnostima na realizaciji projekta „e-beba“. Tom prilikom zaduženo je Ministarstvo zdravlja i socijalne zaštite da obaveže direktore zdravstvenih ustanova da preduzmu sve neophodne aktivnosti i obezbijede pravne, administrativne i tehničke uslove za uspješnu realizaciju projekta u skladu sa datim preporukama i uputstvima. 

Takođe, zadužuje se Ministarstvo za naučnotehnološki razvoj, visoko obrazovanje i informaciono društvo da, u skladu sa uputstvima nadležnih institucija i definisanim dizajnom i uputstvima projekta, informiše buduće korisnike projekta o potrebnim pravno-administrativnim uslovima za nesmetano obavljanje elektronske usluge prijave djeteta. Zadužuju se Ministarstvo za naučnotehnološki razvoj, visoko obrazovanje i informaciono društvo, Ministarstvo uprave i lokalne samouprave, Ministarstvo unutrašnjih poslova, Ministarstvo zdravlja i socijalne zaštite i Fond zdravstvenog osiguranja Republike Srpske da preduzmu aktivnosti na informisanju i edukaciji zaposlenih o projektu i uspostavljenim procedurama kroz projekat „e-beba“ u skladu sa konceptualnim dizajnom projekta.

Vlada Republike Srpske, 17.6.2021. 

Ministarka uprave i lokalne samouprave Republike Srpske Senka Jujić, 7.10.2021. godine učestvujući u radu Regionalne konferencije o modernizaciji javne uprave koju je organizovala Nacionalna akademija za javnu upravu Republike Srbije, tokom diskusije na panelu “Uloga digitalizacije u javnoj upravi“, istakla je značaj unaprjeđenja javne uprave u Republici Srpskoj kroz proces digitalizacije. Podsjećajući na dosadašnje aktivnosti nadležnih u Republici Srpskoj u procesu transformacije usluga iz „analognog“ u „virtuelni“, ako i spremnost da se ti procesi kontinuirano odvijaju, ministrica Jujić je izjavila: 

Reforma javne uprave u Republici Srpskoj mora biti usmjerena prema korisnicima usluga kroz uvođenje novih tehnologija i pristupa uz povećanje digitalne interakcije, a što će svakako uticati na brži odgovor uprave na zahtjeve koji dolaze od građana.

Senka Jujić, 7.10.2021.

Konferencija je inače okupila predstavnike Vlada i organa uprava iz regiona i poslovne zajednice te međunarodne eksperte iz oblasti javne uprave, komunikacija i digitalizacije sa područja Republike Srpske, Sjeverne Makedonije, Slovenije, Srbije, Hrvatske, Crne Gore i Velike Britanije.

Nacrt zakona o izmjenama i dopunama Zakona o unutrašnjem platnom prometu usvojen od strane Vlade Republike Srpske, 14.10.2021. godine, pored ostalog je predviđao uspostavljanje registara sefova fizičkih i pravnih lica, kao elektronske baze podataka o ovim bankarskim uslugama. Uspostavljanje i vođenje zakonom bi bilo povjereno Agenciji za posredničke, informatičke i finansijske usluge Banja Luka.

Nacrt zakona o izmjenama i dopunama Zakona o unutrašnjem platnom prometu Narodna Skupština Republike Srpske usvojila je 1.12.2021. godine, te je Nacrt upućen u stručnu raspravu u trajanju od 30 dana.

Na Konferenciji o razvoju lokalnih samouprava i programu „Povoljno poslovno okruženje i povećanje investicija“ u Republici Srpskoj održanoj 10. juna 2022. godine na Jahorini koju su organizovali Privredna komora Republike Srpske i Mreža za povoljno poslovno okruženje Srpske koju čine Ministarstvo uprave i lokalne samouprave, Ministarstvo privrede i preduzetništva i Savez opština i gradova Republike Srpske, pomoćnik ministra za informaciono društvo Republike Srpske Denis Turkanović naveo je da je Republika Srpska usvojila Strategiju razvoja elektronske uprave koja ima tri ključna principa jedinstvenost, sistematičnost i samoodrživost.

Taj koncept jedinstvenost podrazumijeva apsolutno ravnopravni i zajednički razvoj sistema elektronske uprave i na republičkom i na nivou lokalnih samouprava. Cilj je da na republičkom nivou podignemo ključnu infrastrukturu za pružanje elektronskih usluga građanima i poslovnim subjektima, a koju bi besplatno koristile jedinice lokalne samouprave. Cilj je ponuditi ključne osnovne kao što su platforma za e-plaćanje i za elektronski potpis, kao i e-sanduče, te omogućiti jednostavno korišćenje tih servisa, a onda da ih jedinice lokalnih samouprava razvijaju u skladu sa svojim specifičnostima.

Denis Turkanović, 10. juni 2022. godine

Također, na Konferenciji „Povoljno poslovno okruženje i povećanje investicija“ istaknuto je da je u Republici Srpskoj uspostavljen pravni osnov elektronskog poslovanja donošenjem zakonskih i podzakonskih akata. Uspostavljeno je kvalifikovano certifikaciono tijelo koje izdaje digitalne certifikate zaposlenima u organima uprave, certifikaciono tijelo Poreske uprave Republike Srpske koje izdaje digitalne certifikate za potrebe elektronskog podnošenja poreskih prijava, kao i certifikaciono tijelo pri Ministarstvu uprave i lokalne samouprave, koje izdaje digitalne certifikate za potrebe matičara i vođenje elektronskih registara matičnih knjiga. Navedeno je i da je izvršena je nabavka opreme (hardvera i softvera), koja omogućava izdavanje kvalifikovanih digitalnih certifikata, uz ostvarenje zadovoljavajućeg stepena informacione bezbjednosti.

Direktor Poreske uprave Republike Srpske Goran Maričić učestvovao je 17. Juna 2022. godine na panelu “Digitalna transformacija javne uprave u regionu SEE – uprkos svemu?”, u okviru dvodnevne Digitalne konferencije “D days”, koja je održana u Bečićima, u Crnoj Gori i tom prilikom istakao da ova institucija već nekoliko godina unazad ulaže velike napore da unaprijedi komunikaciju sa poreskim obveznicima.

U ovu godinu ušli smo sa implementiranim Integrisanim informacionim sistemom (SAP), koji nam je omogućio brojne pogodnosti i olakšao kako naš rad, tako i obaveze poreskih obveznika. Poreska uprava RS je u okviru Integrisanog informacionog sistema uspostavila automatizaciju procesa čime je povećala efikasnost rada Poreske uprave i smanjila subjektivni uticaj zaposlenih na pojedine procese, a posebno na proces naplate što je rezultiralo kontinuiranom rastom prihoda. Pored automatizacije naplate javnih prihoda, u proteklom periodu omogućeno je i elektronsko podnošenje svih poreskih prijava. Krajem prošle godine u funkciju je pušteno i „E-sanduče“, koje služi kao alat za bezbjednu dvosmjernu komunikaciju između poreskih obveznika i Poreske uprave.

Gorana Maričić, 17. juni 2022. godine

Kako je tada izjavio Maričić, Poreska upava RS u procesu digitalizacije ide u korak sa zemljama u okruženju kao i u korak sa poreskim upravama u BiH, te da nastoji da nagli rast i razvoj informacionih tehnologija prati kako usavršavanjem stručnog kadra tako i razvojem informacione infrastrukture, kako bi stvorili osnovne pretpostavke daljeg unapređenja elektronskih servisa i proces digitalizacije držali na što višem nivou.

Predsjednica Notarske komore Republike Srpske Slada Ivelić na konferenciji “D days” održanoj 17. juna 2022. godine najavila je projekat digitalizacije notarijata, za što je Vlada RS već odobrila sredstva. Ovim putem Ivelić je istakla da digitalizacija notarijata podrazumjeva povezivanje sa elektronskim registrima podataka državnih institucija, od zemljišno knjižnih izvodaka do ostalih podataka. Time će se, kako je saopćeno, znatno uštediti vrijeme pravnim i fizičkim licima, a povećati pravna bezbjednost prilikom zaključivanja ugovora pred notarima.

Ministar pravde donio je pravnilnik o vođenju upisnika sačinjenih, proglašenih i opozvanih testamenata, gdje se svi testamenti te vrste vode u elektronskoj formi u Notarskoj komori. Od 2015. do danas smanjen je broj sudskih sporova u vezi sa novopronađenim testamentom, jer svi notari, a ostavinski postupci se vode kod notara, prilikom vođenja ostavinskog procesa dužni su da kod Notarske komore elektronskim putem zatraže podatake da li je pohranjen testament u Notarskoj komori u elektronskom obliku.

Slada Ivelić, 17. jun 2022. godine