U 2025. godini zabilježili smo više od 150 neistinitih tvrdnji o sudskom procesu protiv Milorada Dodika, evropskim integracijama, platama i budžetima, ali i državnim institucijama.
Bivši predsjednik Republike Srpske i predsjednik SNSD-a Milorad Dodik u 2025. godini pravosnažno je osuđen, pa je Istinomjer ocijenio niz tvrdnji koje se tiču ovog sudskog procesa. Neistinite tvrdnje kretale su se od onih da mu se sudilo retroaktivno, da mu se sudi što je Srbin pa do onih da mu se sudi zbog obilježavanja 9. januara. Svjedočili smo i neistini predsjednika Narodne skupštine Republike Srpske Nenada Stevandića (US) da je Dodik potpisao ukaze o spornim zakonima dan prije odluka visokog predstavnika Christiana Schmidta.
Neistinita je bila i tvrdnja da je Milorad Dodik osuđen za verbalni delikt, što je ustvrdio i predsjednik Republike Srbije Aleksandar Vučić. S obzirom na to da je Dodiku presudom prestao mandat predsjednika RS, što je potvrdila i Centralna izborna komisija (CIK), koja je propisala izbore, tvrdnje o nametnutim prijevremenim izborima, kao i te da je CIK smijenio Dodika, ocijenili smo neistinitim.
Zabilježili smo i niz neistina o Aneksu 10 Dejtonskog mirovnog sporazuma, Uredu visokog predstavnika, ali i Ustavu BiH. Tako se tvrdilo da su građani BiH antidejtonska formulacija, da je kritikovanje visokog predstavnika kažnjivo zatvorom te da strane potpisnice Dejtonskog mirovnog sporazuma biraju visokog predstavnika.
Neke od neistinitih tvrdnji uključuju i Dodikove tvrdnje da Aneks 10 definira izbor visokog predstavnika ili da Federacija BiH ima pravo na konfederaciju s Republikom Hrvatskom.
Na ovoj listi našla se i neistinita tvrdnja portparola Saveza nezavisnih socijaldemokrata Radovana Kovačevića da kadrovi SNSD-a ne provode odluke Christiana Schmidta.
Tokom 2025. godine česte su bile neistine o državnim institucijama i zakonima, pa su se tako kretale od onih da kadrovi Hrvatske demokratske zajednice BiH koji su u državnoj vlasti ne krše Zakon o Vijeću ministara, da su CIK i njegov sastav nezakoniti do onih da koalicija deset stranaka potpisnica sporazuma tzv. Platforme za mir ima većinu u Parlamentarnoj skupštini BiH.
Ovdje se nalazi i neistinita tvrdnja člana Kolegija Predstavničkog doma PSBiH Denisa Zvizdića (NiP) da je ovaj dom usvojio 17 zakona u četiri mjeseca, što je ustvrdio i poslanik u NSRS i predsjednik Liste za pravdu i red Nebojša Vukanović.
Neistinitom smo ocijenili i tvrdnju zastupnice u Predstavničkom domu PSBiH Sanje Vulić (SNSD) da CIK nema zakonski osnov da naredi ponovno brojanje glasova te tvrdnju zastupnika u istom domu PSBiH Milana Dunovića (DF) da SNSD ima četiri delegata u Domu naroda PSBiH.
Česte teme tokom 2025. godine bile su o usvajanju državnog budžeta, pa smo tako neistinitim ocijenili tvrdnju predsjednika Stranke demokratske akcije Bakira Izetbegovića da su svi budžeti institucija BiH i međunarodnih obaveza BiH usvojeni do aprila. Istu ocjenu dali smo i za tvrdnju zastupnika u Predstavničkom domu PSBiH Milana Petkovića (US) da ovaj budžet više puta nije bio usvojen nego što jeste.
U rubrici ekonomskih tema, među ostalim, našle su se neistine da je Republika Srpska najmanje zadužena u Evropi ili da je FBiH otplatila 1,4 milijarde KM duga tokom 2024. godine.
Govorilo se i o platama i broju radnika, pa je Istinomjer neistinitim ocijenio niz tvrdnji premijera Federacije BiH Nermina Nikšića (SDP BiH) o minimalnoj plati i dobiti privrednih subjekata u ovom entitetu te tvrdnju Radovana Kovačevića da je minimalna plata veća u RS nego u FBiH.
Zabilježili smo i neistinite tvrdnje o broju zaposlenih, kao i one da je broj radnika u sektoru trgovine manji za 6.600 ili da je broj radnika u FBiH bio veći tokom augusta i septembra 2025. godine u odnosu na 2024. godinu.
Nezaobilazna tema u BiH jesu i evropske integracije, ali i Evropska unija. Neke od tvrdnji koje smo ocijenili neistinitim uključuju one da u Evropi ne postoji Dan pobjede nad fašizmom, da je u EU došlo do hiperinflacije ili da u EU ne postoji sloboda kretanja. Neistinitom je ocijenjena tvrdnja zastupnika u Skupštini Kantona Sarajevo i delegata u Domu naroda Parlamenta FBiH Harisa Zahiragića da je glavni grad EU Rim.
U oblasti evropskih integracija, neistinita je bila tvrdnja člana Kolegija Doma naroda PSBiH i predsjednika HDZ-a BiH Dragana Čovića da je opozicija odgovorna za neusvajanje Plana rasta, dok je zapravo bila riječ o političkim nesuglasicama koje traju već duži niz godina.
Ostale vanjskopolitičke teme uglavnom su se odnosile na Ujedinjene nacije i Sjedinjene Američke Države (SAD). Neistinite tvrdnje varirale su od toga da je predsjednik SAD-a Donald Trump uveo sankcije Dodiku ili da je suspendovao sudije do toga da Vijeće sigurnosti UN-a ne prepoznaje PIC i da entitetske vlade nemaju pravo podnositi izvještaje Vijeću sigurnosti.
Izabrani i imenovani dužnosnici iznosili su i brojne druge neistine tokom protekle godine. Za očekivati je da će se ovaj trend nastaviti i u narednoj godini, a Istinomjer će nastaviti pratiti i analizirati tvrdnje političkih aktera/ki sa svih nivoa vlasti u zemlji.
(Istinomjer.ba)