Premijer Republike Srpske Radovan Višković gostovao je u “Teleringu”, a prvi dio emisije bio je posvećen zaduženju i otplati dugova RS.
Razgovor o visini zaduženja Republike Srpske urednik i voditelj “Teleringa” Mato Đaković započeo je iznošenjem tvrdnje da su Sjedinjene Američke Države zadužene 107% svog BDP-a. Višković je ispravio Đakovića, navodeći da je zaduženje veće.
Više, vjerujte. Iskreno, odgovorno puta dva, puta dva.
Radovan Višković, 20.9.2023.
Prema informaciji sa stranice Međunarodnog monetarnog fonda, zaduženost SAD-a u 2022. godini iznosila je 110% BDP-a ove zemlje. Prema izvještaju američkog Ministarstva finansija za fiskalnu 2022. godinu, ovo zaduženje iznosilo je 97% BDP-a.
Dakle, zaduženost nije veća od 200% BDP-a. Informacije radi, zaduženost Japana duplo je veća od iznosa koji je ustvrdio Đaković i iznosi 214% BDP-a ove zemlje. Spomenut ćemo još jedan podatak o ove dvije prezadužene zemlje: stopa nezaposlenosti u SAD je 3,8%, dok u Japanu iznosi 2,7%
Na pitanje koliko je zadužena Republika Srpska, Višković navodi da je ovaj entitet najmanje zadužen u regionu i Evropi.
Republika Srpska je najmanje zadužena od svih zemalja regije, Evrope i okruženja (…) Svima onima koji vole da koriste floskule “zadužena naša djeca, naši unuci, naši praunuci” itd., “Vlada ništa drugo ne radi, nego samo se zadužuje”. Na današnji dan, kad ja i Vi razgovaramo, RS je zadužena, ukupan dug na nivou 39,6 % javni dug, a gornji limit po mastrihtu dopušteni je 60% (…) A javni dug je na nivou 33,2%, gornja granica 55% BDP-a.
Radovan Višković, 20.9.2023.
Posmatrajući region, prema informacijama MMF-a, od RS je manje zaduženo Kosovo (19,32%), a treba navesti i da je zaduženje države Bosne i Hercegovine 29,17% BDP-a. Što se evropskih zemalja tiče, najmanje zaduženje bilježe Norveška i Švicarska, čije je zaduženje ispod 15% BDP-a.
Kada je riječ o samom iznosu BDP-a i njegovom odnosu spram BDP-a Republike Srpske, prema raspoloživim podacima, visina i odnos nisu kao što Višković tvrdi.
Prema Informaciji o dugu RS za 2022. godinu, koja je u Narodnoj skupštini RS usvojena u augustu 2023, 31.12.2022. godine stanje ukupnog duga Republike Srpske koji podliježe zakonskom ograničenju iznosio je 6.292,53 miliona KM, odnosno 44,19% BDP-a. Stanje javnog duga RS iznosio je 5.343,71 milion KM, odnosno 37,53% BDP-a.
Prema kvartalnom izvještaju o javnom dugu Bosne i Hercegovine koji objavljuje Ministarstvo finansija BiH, na kraju drugog kvartala, odnosno 30. juna 2023. godine, ukupni dug RS iznosio je 6.106,66 miliona KM, odnosno 42,01% BDP-a u 2022. godini.
S obzirom na činjenicu da informacije o zaduženosti SAD-a, Evrope i regiona koje je iznio nisu tačne, navode Radovana Viškovića ocjenjujemo neistinitim.
(Istinomjer.ba)