Toplana

Veliki projekat gradnje nove toplane za jednu sezonu, opravdao je očekivanja. “Dobili smo subjekat koji obezbjeđuje centralno grijanje gradu i ostvaruje pozitivan finansijski rezultat”, rekao je gradonačelnik Igor Radojičić krajem prošle godine.

Od novembra prošle godine je počela proizvodnja toplotne energije, jedan po jedan kotao je uključivan, a u ovom momentu u pogonu je šest kotlova snage 30 megavata. Do sljedeće srijede bi trebalo da budu u pogonu još dva kotla, što je ukupno 40 megavata. Inače, to je 2,5 puta više od postojećih kapaciteta dvije toplane na Starčevici i Kočićevom vijencu – rekao je Radojičić i dodao da je projekat nove toplane dobio i međunarodnu verifikaciju time što je u finansiranje uključena Evropska banka za obnovu i razvoj.

Grad Banja Luka, Saopćenje, 26. januar 2018.

U prvoj godini mandata gradonačelnika Banja Luke vršene su brojne aktivnosti vezane za ovo obećanje. Krajem novembra 2016. godine, gradonačelnik Banja Luke, Igor Radojičić, sastao se sa predstavnicima Evropske banke za obnovu i razvoj (EBRD) povodom, između ostalog, rješavanja pitanja grijanja u gradu. Drugi sastanak održan je nakon mjesec dana, kada je razgovarano o mogućim modelima za tehničko i finansijsko restruktuiranje Toplane, uključujući prelazak sa mazuta na biomasu. Tada je najavljeno da će razgovori biti “nastavljeni nakon pribavljanja dodatnih informacija koje bi trebalo da ponude kompletnu sliku o odabranom modelu modernizacije”.Pregovori su ponovo održani u januaru 2017. godine, kada je najavljeno da će biti nastavljeni za dvije sedmice. Umjesto nastavka pregovora, gradonačelnik je u zaključcima uz “Izvještaj o aktivnostima u vezi sa obezbjeđenjem mazuta u grijnoj sezoni 2016/17. i modalitetima restrukturisanja banjalučke Toplane” naveo da bi usvajanje prijedloga EBRD-a “imalo potencijalno barem dvije velike negativne ili nepredvidive posljedice: povećanje izloženosti Grada sa garancijama prema Toplani do 60 miliona KM i upitnu održivost sistema i preduzeća koje bi dugoročno trebalo da iznese novu investiciju i novo kreditno opterećenje, te otplaćuje ili omogućava otpis velikih starih potraživanja”.

Skupština grada je usvojila izvještaj i zaključke te obavezala gradonačelnika da predloži rješenje u što skorijem roku. Gradonačelnik je tada najavio da će na sljedećoj sjednici Skupštine predložiti “zakup sistema centralnog grijanja, javno-privatno partnerstvo ili strateško partnerstvo” kao rješenja za narednu grijnu sezonu. Prijedlog se ipak nije našao na dnevnom redu sedme sjednice, niti je izložen do kraja februara, kako je najavljeno. U martu 2017. godine održani su pregovori sa kineskom kompanijom “Dongfang Electric” o izgradnji novog postrojenja Toplane, no ovi pregovori nisu nastavljeni. Nakon toga, raspisan je javni poziv za podnošenje prijava radi osnivanja zajedničkog privrednog društva radi izgradnje i finansiranja novog postrojenja Toplane. Ponude su otvorene kada je saopšteno da je nosilac jedine potpune ponude kompanija IEE doo za energetiku i ekologiju, koja je navela da će autorizovani podizvođači u projektu biti kompanije Elnos grupa (Banjaluka), Radis (Istočno Sarajevo), Odžačar kotloremont (Beograd), Institut za građevinarstvo (Banjaluka), EMT (Brčko), te daće Petrol (Ljubljana) biti autorizovani savjetnik – konsultant. Ponudom se predviđa izgradnja novog postrojenja Toplane, u neposrednoj blizini postojećeg, ukupne instalisane snage od 49 megavata sa biomasom kao primarnim energentom. Navedeno je da se IEE obavezuje da će novo postrojenje izgraditi za 7,5 mjeseci od ulaska u fazu izgradnje, te da bi logistički centar biomase bio lociran u skladištu od 15.000 kvadratnih metara u krugu Poslovne zone „Incel“. Nakon toga, gradonačelnik je saopštio da radovi mogu početi čim Skupština obezbijedi “pravne uslove usvajanjem nekoliko odluka na vanrednoj sjednici”. Vanredna sjednica održana je 26.05.2017. a istog dana održana je i press konferencija na kojoj je Radojičić naveo da bi se izgradnjom novog postrojenja postigle finansijske uštede, da se cijena grijanja neće povećati, te da bi nova toplana bila manji zagađivač od postojeće. Skupština je na vanrednoj sjednici dala saglasnost na sve predložene dokumente, uključujući:Odluku o izboru strateškog partnera i sklapanju ugovora o strateškom partnerstvu. Ugovorom je definisano da će konačna vrijednost ulaganja IEE d.o.o. u osnovni kapital novoosnovanog privrednog društva biti 16.335.670 KM (51,03%), dok će grad uložiti 15.675.164 KM (48,97%). Odluku o osnivanju zajedničkog privrednog društva „Eko toplane Banja Luka“, radi obavljanja djelatnosti proizvodnje, isporuke i naplate toplotne energije, kao i unapređenja poslovanja kroz sistem daljinskog grijanja na području grada.

Odluku o davanju saglasnosti na Nacrt ugovora o osnivanju zajedničkog preduzeća. U ugovoru je navedeno da se društvo osniva sa početnim kapitalom od 5.000 KM, od čega ulog grada iznosi 2.365 KM (47,3%), dok ulog IEE d.o.o. iznosi 2.635 KM (52,7%). Odluku o kreditnom zaduženju Grada Banja Luka u iznosu od 3.000.000 KM za potrebe finansiranja kapitalne investicije novog postrojenja toplane. U odluci se navodi da će kreditna sredstva biti obezbjeđena kroz zaduženje kod domaćih komercijalnih banaka, po kamatnoj stopi do 4%, uz rok otplate od 13 mjeseci i grejs period od tri mjeseca. Privredno društvo „Eko toplane Banja Luka“ osnovano je 30.05.2017. dok je izgradnja novog postrojenja započeta 01.06.2017. Skupština grada je na svojoj 13. sjednici, održanoj 20.07.2017., ponovo usvojila nekoliko odluka vezanih za izgradnju novog postrojenja Toplane, uključujući: Odluku o realizaciji Ugovora o strateškom partnerstvu između Grada Banja Luka i IEE d.o.o. Banja Luka. U odluci se navodi da je na Skupštini članova privrednog društva “Eko toplane BL”, koja je održana 23.06.2017. godine, donijeta odluka o povećanju osnovnog kapitala Društva, tako što grad povećava osnovni kapital na 659.781 KM, a IEE d.o.o. na 735.105 KM. Odluku o osnivanju prava građenja u korist “Eko toplane Banjaluka” d.o.o. Odluku o kreditnom zaduženju Grada Banja Luka, kojom je prihvaćeno zaduženje u iznosu do 7 miliona KM za finansiranje izgradnje novog postrojenja.

U odluci je navedeno da će se kreditna sredstva obezbijediti zaduženjem kod domaćih komercijalnih banaka po kamatnoj stopi do 4% godišnje, na period od 15 mjeseci i sa grejs periodom od tri mjeseca.U julu 2017. godine, gradonačelnik Igor Radojičić je saopštio da bi prvi od ukupno deset modula „Eko toplane“ mogao biti pušten u rad u septembru, prije početka grijne sezone. Radojičić je takođe najavio da bi se dotadašnja zaduženja kod komercijalnih banaka trebala “zamijeniti” zaduženjem kod EBRD i da se o tome vode pregovori sa EBRD, te da bi ugovor mogao biti zaključen u septembru. Kredit EBRD-a bi bio uzet na period od 15 godina, sa grejs periodom od tri godine i po kamatnoj stopi od 3,5%. U avgustu 2017. Radojičić je naveo da bi kredit kod EBRD-a trebao iznositi 5 miliona KM. Prve isporuke toplotne energije iz novog postrojenja najavljene su za novembar.

Drugog oktobra najavljeno je da će tog dana biti urađena prva proba rada novog postrojenja toplane.

Na dan 1.11.2017. održana je treća vanredna sjednica Skupštine grada, na kojoj je usvojen novi paket odluka o toplani, Odluka o davanju saglasnosti za izdavanje garancije Grada Banja Luka za zaduženje privrednog društva “Toplana” emisijom obveznica; kojom se “Toplana” zadužuje za 8,5 miliona KM, sa godišnjom kamatom od 5%, u svhu refinansiranja postojećeg duga i finansiranja obaveza nastalih restrukturiranjem i konsolidovanjem Društva.

Odluka o kreditnom zaduženju Grada Banja Luka, kojom je prihvaćeno zaduženje u iznosu do 16.325.313 KM, od čega 3 miliona KM za refinansiranje neisplaćenog dugoročnog duga “Toplane”; 7 miliona KM za refinansiranje neisplaćenog dugoročnog duga kod “Raiffeisen Bank” koji je iskorišćen za finansiranje kapitalne investicije izgradnje novog postrojenja; te 6, 3 miliona KM za finansiranje preostalog dijela ulaganja u vezi kapitalne investicije “Izgradnja i finansiranje novog postrojenja toplane”.  U odluci je navedeno da će se kreditna sredstva obezbijediti zaduženjem kod EBRD, po varijabilnoj kamatnoj stopi u rasponu od 3,5% do 5% godišnje, na rok otplate od 15 godina, sa grejs periodom do tri godine.<br>Uz ove odluke, u materijalima za sjednicu našli su se i pismo EBRD-a, te dokumenti o projektu pripremljeni za EBRD “Bosna i Hercegovina, Projekat centralnog grijanja u Banja Luci: Netehnički sažetak” i “Bosna i Hercegovina  Projekt centralnog grijanja u Banja Luci: Plan uključivanja interesnih grupa”. Druga godina mandata: U saradnji sa UN agencijom za zaštitu okoline urađena studija „Rehabilitacija i modernizacija sistema daljinskog grijanja u gradu Banja Luka“; zaključen je ugovor o formiranju zajedničkog preduzeća – „Ekotoplane Banja Luka“ te urađen kompletan projekat, obezbjeđene potrebne dozvole za izgradnju novog objekta toplane na drvnu.

Grad Banja Luka, 31. oktobar 2019.