Demokratski narodni savez obećao je tokom predizborne kampanje u 2010. godini da će ponuditi “svježe i nove ideje u cilju stvaranja preduslova za ispunjenje zahtjeva Ugovora iz Maastrichta i Povelje o pristupanju EU”, a u cilju postizanja punopravnog članstva u Evropskoj uniji. Iako na prvi pogled ovo obećanje može djelovati smisleno nekome ko nije pretjerano upućen u proces EU integracija, jedino što se iz njega zapravo može pročitati je temeljno nepoznavanje materije od strane partije koja ga je formulisala. Naime, ispunjenje “zahtjeva Ugovora iz Maastrichta” apsolutno ne bi dovelo do punopravnog članstva u EU, dok je ispunjenje “zahtjeva iz Povelje o pristupanju EU” jednostavno – nemoguće.
Ugovor iz Maastrichta, čiji je zvanični naziv Sporazum o EU, stupio je na snagu 1993. godine. Osim imena EU, ovim sporazumom je kreirana i Monetarna unija, te su definirane granice zaduženja pojedinih članica Unije. No, ono što je ovdje zanimljivo je da Ugovor iz Maastrichta, tj. Sporazum o EU, više ne postoji u svom prvobitnom obliku, nakon brojnih amandmana u sporazumima koji su usvojeni i stupili na snagu nakon Maastrichta. Naime, 1999. godine stupio je na snagu Amsterdamski sporazum, kojim je proširen Sporazum o EU. Zatim je 2003. godine usvojen Sporazum iz Nice (2003.) u kojem su spojeni Amsterdamski sporazum sa Sporazumom o Evropskoj zajednici, s ciljem reformiranja i efikasnijeg funkcionisanja evropskih institucija nakon najvećeg proširenja EU (2004.). Najnoviji sporazum koji je trenutno na snazi je tzv. Lisabonski sporazum, koji se sastoji od dva dokumenta – Sporazuma o EU, te Sporazuma o funkcioniranju EU. Stupio je na snagu 1. decembra 2009. godine kao kompromis nakon neusvajanja Evropskog ustava, kojeg su, na referendumima, odbili građani/ke Francuske i Nizozemske.
Dakle, u ovom trenutku, pravni temelj Evropske unije više nije Maastrichtski ugovor, već Lisabonski sporazum, što znači da se ispunjavanjem zahtjeva iz Maastrichtskog ugovora ni izdaleka ne bi zadovoljili svi uslovi za pristupanje EU. S obzirom da je Maastrichti sporazum “zamijenjen” novim još 1999. godine, začuđujuće je da se uopšte pojavljuje u izbornom programu kreiranom 2010. godine.
Što se tiče “zahtjeva iz Povelje o pristupanju EU”, tu je situacija još čudnija. Prvo, nejasno je o kojoj se “povelji” radi, jer dokument pod tim nazivom ne postoji u evropskoj pravnoj stečevini. Ukoliko se ovde mislilo na Sporazum o pristupanju između EU i zemalja koje pristupaju, postavlja se pitanje o kojim zahtjevima DNS govori, jer samo potpisivanje ovog sporazuma znači da su neophodni uslovi za pristupanje prethodno već ispunjeni. Jedini zahtjev koji postoji u ovom Sporazumu je obavezivanje države koja pristupa da će poštovati pravne norme EU, ali ovaj zahtjev može ispuniti jedino država koja je već završila pregovore o pristupanju, tako da se u ovom trenutku on ni izdaleka ne odnosi na BiH.
Kad se sve ovo uzme u obzir, nuđenje “novih i svježih” ideja za ispunjavanje zahtjeva koji su odavno promijenjeni, te zahtjeva kojima se još nismo ni približili, gubi svaki smisao i rađa ozbiljne sumnje u ozbiljnost i upućenost jedne partije koja participra u entitetskoj vlasti, u tako važnu materiju kao što je proces pridruživanja EU.
(istinomjer.ba)