Učestvujući u radu “Rouz-Rot” seminara Parlamentarne skupštine NATO-a u Briselu 25.04.2019. godine, šef Srpskog kluba u Predstavničkom domu parlamenta BiH, Nenad Stevandić, kako je navedeno, “podijelio je učesnicima konferencije rezoluciju Narodne skupštine Republike Srpske o vojnoj neutralnosti, prevedenu na engleski i francuski jezik”.
Stevandić je tom prilikom naveo i da Republika Srpska podržava program Partnerstvo za mir i saradnju sa NATO-om u svim bitnim pitanjima izazova bezbjednosti u budućnosti, ali “da je na snazi odluka Narodne skupštine Srpske o vojnoj neutralnosti”.
Pored ostalog, Stevandić je “naglasio da se promjene Ustava, kojim je danas BiH definisana kao vojno neutralna zemlja, vrše konsenzusom entiteta i konstitutivnih naroda u BiH”, te dodao:
To proizilazi iz toga što imamo dvije pravne odrednice koje su formalno i suštinski različite. Jedna je Zakon o odbrani BiH koji definiše put BiH u NATO integracije, a druga Rezolucija Narodne skupštine Republike Srpske koja određuje vojnu neutralnost, što je nova realnost u odnosu na prošli skup NATO zemalja i partnera.
Nenad Stevandić, 25.04.2019.
Prije svega treba napomenuti da Ustav BiH, na kojem nisu vršene izmjene u tom pravcu, ali ni bilo koji zakon ili obavezujući akt ne definiše Bosnu i Hercegovinu kao “vojno neutralnu zemlju” kako je to naveo Stevandić.
Kada je u pitanju Rezolucija o zaštiti ustavnog poretka i proglašenju vojne neutralnosti koju je 18.10.2017. godine usvojila Narodna skupština Republike Srpske, a za koju Stevandić tvrdi da je “pravna odrednica” te da je “na snazi”, podsjećamo da je zadnju riječ o tom dokumentu dao Ustavni sud RS odlučujući o vitalnom nacionalnom interesu bošnjačkog naroda u vezi sa pomenutom Rezolucijom:
Ovakvu odluku Vijeće je donijelo, jer je ocijenjeno da osporena Rezolucija Narodne skupštine RS ne sadrži opšte pravne norme i da, shodno tome, nema obavezujući karakter, tako da po svojoj pravnoj prirodi ne predstavlja pravni već politički akt kojim se izražavaju politički stavovi Narodne skupštine RS.
Ustavni sud Republike Srpske, 04.12.2017.
Iz ove Odluke je jasno da Rezolucija o zaštiti ustavnog poretka i proglašenju vojne neutralnosti RS nije “pravna odrednica” te da nije u tom smislu “na snazi”.
Ono što jeste na snazi kao pravno obavezujući akt koji u ovom momentu određuje vanjsku politiku BiH u pomenutom kontekstu je prije svega Zakon o odbrani BiH, gdje se pored ostalog u članu 84. kaže:
Parlamentarna skupština, Savjet ministara, Predsjedništvo BiH, te svi subjekti odbrane, u okviru vlastite ustavne i zakonske nadležnosti, provešće potrebne aktivnosti za prijem BiH u članstvo NATO-a.
Pravno obavezujuća je i Strategija vanjske politike Bosne i Hercegovine 2018. – 2023. usvojena od strane prošlog saziva Predsjedništva BiH.
U Strategiji je tako navedeno da se “vođenje vanjske politike Bosne i Hercegovine temelji na članu V Ustava Bosne i Hercegovine i u skladu s istim članom, u nadležnosti je Predsjedništva Bosne i Hercegovine”, te su pomenuti dokumet “dužne provoditi institucije u Bosni i Hercegovini, kojima ove nadležnosti pripadaju u skladu s Ustavom Bosne i Hercegovine i relevantnim zakonima”.
Istinomjer stoga tvrdnje Nenada Stevandića o promjeni Ustava BiH kojim je danas BiH definisana kao vojno neutralna zemlja, te da je Rezolucija Narodne skupštine Republike Srpske koja određuje vojnu neutralnost “pravna odrednica” koja je “na snazi”, ocjenjuje neistinitim.
(Istinomjer.ba)