Gostujući u programu Hayat televizije 6. marta, zastupnica u Skupštini Kantona Sarajevo Bibija Kerla, komentarisala je aktuelnu temu širenja koronavirusa u svijetu, te je u tom kontekstu iznijela i svoju teoriju.
Počele su da izlaze neke istine što se tiče Kine, da je korona tamo pojavljena samo zbog toga da bi se preuzele neke velike kompanije koje su pripadale stranim investitorima u Kini i čije su akcije pale na tako nizak nivo da su jednostavno Kinezi ponovo kupili te akcije i vratili svoje fabrike u kineske ruke.
Bibija Kerla, 06. mart 2020.
Da se ne radi ni o kakvim “istinama”, nego o tek prepakovanoj staroj lažnoj vijesti iz 2014. godine, ukazao je i naš partnerski portal Raskrinkavanje u svojoj analizi.
Naime, ova lažna vijest je prema pisanju portala Raskrinkavanje.ba u proteklih par sedmica postala viralna na društvenim mrežama, a zapravo se radi o recikliranju i preuređivanju teksta starog šest godina, objavljenog na portalu Faktxeber, koji se u originalu odnosio na Rusiju, a ne na Kinu, a na našem govornom području se pojavio u lošem prevodu.
Tekst je već bio predmet analize drugih fact-checking stranica, kao što je Factcheck iz Kazahstana, koji se bavio identičnom pričom koja je kružila po medijima na ruskom jeziku, sa naslovom “Kako je Xi Jinping prevario SAD i EU”. U analizi objavljenoj 3. januara, Factcheck navodi da se priča u ovoj zemlji širila društvenim mrežama i chat aplikacijama, te da je kao izvor naveden portal Faktxeber. Factcheck je ovu vijest ocijenio kao “zombi” lažnu vijest, jer se zapravo radi o recikliranju i preuređivanju teksta starog šest godina, objavljenog na portalu Faktxeber, koji se u originalu odnosio na Rusiju, a ne na Kinu.
Kako se može vidjeti, radi se o identičnom tekstu, u kom se pominje “vraćanje 30% monopola”, “finansijske ajkule” i zarada od 20 milijardi dolara, s tom razlikom da se 2014. u ulozi “mudrog vladara” našao ruski predsjednik Vladimir Putin, a umjesto juana govorilo se o ruskoj rublji.
Raskrinkavanje.ba, 10. mart 2020.
Tačnošću tvrdnji o tome da je “Kina nasamarila finansijske ajkule” se bavio i naš partnerski fact-checking portal iz Hrvatske, Faktograf, u analizi “Ne, Kina nije iskoristila koronavirus da bi zaradila na dionicama”, objavljenoj 27. 02. 2020. godine.
S obzirom da se Bibija Kerla u svom osvrtu na širenje koronavirusa očigledno poslužila starom, prepakovanom teorijom zavjere koja je već duže vremena prisutna na internetu, Istinomjer će njenu izjavu ocijeniti kao neistinitu.
(Istinomjer.ba)